Đặc sủng và Sứ mạng của Hội Dòng Thánh Gioan Thiên Chúa

CÁC NGUYÊN TẮC, ĐẶC SỦNG VÀ SỨ MỆNH

CỦA DÒNG TRỢ THẾ THÁNH GIOAN THIÊN CHÚA

HOẠCH ĐỊNH TƯƠNG LAI

THEO CÁC NGUYÊN TẮC CỦA DÒNG

Nhân loại đang bước vào thế kỉ XXI với đầy lo âu cũng như hy vọng. Chúng ta đã có những tiến bộ lớn trong việc hiểu biết và quản lý thế giới, mà hôm nay ngày càng trở nên giống như một ngôi làng khổng lồ - "ngôi làng toàn cầu". Nhưng những cá nhân cũng như tập thể vẫn còn phải chịu đựng những đau khổ ngày càng sâu sắc hơn do hậu quả của chiến tranh, tính ích kỷ của giai cấp hay phe nhóm, và do những giới hạn của bản tính con người mà chúng ta luôn luôn nhận thấy rất rõ qua sự tồn tại của đau khổ, bệnh tật, và sự chết.

Dòng Trợ Thế Thánh Gioan Thiên Chúa là một thành phần và một mảng nhỏ của "ngôi làng toàn cầu" này. Chúng ta ngày nay có 1.500 Tu huynh, khoảng 40.000 Cộng tác viên gồm các nhân viên và các người tình nguyện, và 300.000 Cộng tác viên ân nhân. Chúng ta có mặt trên cả năm châu lục, tại 46 quốc gia và tại 21 Tỉnh Dòng, 1 Phụ Tỉnh, 6 Tổng Ủy và 5 Tỉnh Ủy. Chúng ta hoạt động tông đồ phục vụ các bệnh nhân và người nghèo khổ tại 293 Trung tâm Trợ thế.Tuy chúng ta tất cả đều là chi thể của một thân thể duy nhất là Hội Dòng, nhưng chúng ta sống trong những hoàn cảnh rất khác nhau.

Một số trong chúng ta hoạt động tại các xã hội và Trung tâm có trình độ kỹ thuật tiến bộ cao, trong khi một số khác sống trong những xã hội và Trung tâm đang phát triển; một số sống tại những quốc gia thái bình, trong khi một số khác phải sống giữa những đau khổ do chiến tranh và bạo lực, hay do những hậu quả của bạo lực mà họ vừa trải qua; một số được hưởng những lợi ích của một xã hội tự do, đang khi một số khác bị xâm phạm nghiêm trọng quyền tự do và các quyền cơ bản khác; một số trong chúng ta đặc biệt tận tụy phục vụ cho các hoạt động trợ thế, một số khác quan tâm nhiều hơn đến các vấn đề xã hội và sự gạt ra bên lề; một số đang cố giúp người ta sống, trong khi một số khác thực hiện sứ mạng giúp người ta chết một cách xứng với phẩm giá con người.

Tuy tất cả chúng ta đều làm việc với mục tiêu cung cấp sự chăm sóc toàn diện, đầy đủ, nhưng một số thì tập trung nhiều hơn vào sức khoẻ thể chất, số khác vào sức khoẻ tâm thần, số khác nữa giúp tạo những điều kiện để người ta có thể hưởng một mức sống thỏa đáng. Một số sống ở miền Bắc, số khác ở miền Nam, một số sống tại các nền văn hóa phương Đông và số khác tại các nền văn hóa phương Tây. (1) Trước thềm Thiên Niên Kỷ III của thời đại chúng ta, mọi người trên khắp thế giới đều đang đặt câu hỏi về tương lai của xã hội chúng ta, về các thể chế, và về chính tương lai của chúng ta.

Tất cả chúng ta là những người làm cho Dòng Trợ Thế của Thánh Gioan Thiên Chúa có thể tiếp tục hoạt động trên khắp thế giới, thì chúng ta cũng đang hoạch định một tương lai có khả năng được xây dựng trong thiên niên kỷ sắp tới để phục vụ những người đau khổ hay nghèo túng, và đang cần sự trợ giúp của chúng ta để xây dựng lại kế hoạch đời sống cá nhân của họ. Khi hoạch định chương trình cho tương lai, đôi khi chúng ta có thể rơi vào sai lầm là quên mất quá khứ, không phải vì cố tình mà chỉ vì không để ý, hoặc bởi chúng ta không lưu tâm đúng mức, hoặc bởi chúng ta quá bận tâm để bắt kịp thời đại.

Trong những trường hợp khác, nhu cầu đổi mới triệt để và khắc phục thất bại làm chúng ta thấy cần loại bỏ những phương pháp đã từng giúp ích nhiều trong quá khứ nhưng nay không còn thích hợp, vì thời đại hôm nay đòi hỏi những đáp ứng mới và quá khứ phải tiêu tan đi để chúng ta có thể tự do hơn để xây dựng tương lai. Chúng ta phải hoạch định tương lai của mình tại đây và lúc này, dựa trên tất cả những gì là tích cực trong quá khứ. Chúng ta tin rằng đây là hoàn cảnh đang đối diện với Dòng Trợ Thế hôm nay, tập trung vào sự hoạch định tương lai của mình dựa trên cơ sở việc duyệt xét cập nhật những nguyên tắc và giá trị của mình.

Có thể một số lãnh vực trong Dòng và một số cung cách hành động cần được thay đổi, và tại một số nơi sự thay đổi này có thể phải triệt để hơn tại những nơi khác nếu chúng ta muốn hiện diện trong thiên niên kỷ sắp tới này, để cống hiến cho người ta sự phục vụ và truyền đạt cho họ một sứ điệp vẫn còn hợp thời. Vì vậy, rõ ràng toàn thể Dòng Trợ Thế của Thánh Gioan Thiên Chúa tất yếu phải được củng cố bằng chính những giá trị vốn luôn là đặc trưng của Dòng chúng ta. Những giá trị này phải được hội nhập văn hoá, cập nhật theo ngôn ngữ mà chúng được dùng để diễn tả, và phải được thực hành tùy theo những hoàn cảnh khác nhau ở những nơi khác nhau trên thế giới, bởi vì đây là con đường duy nhất để tất cả những ai đến tiếp xúc với các Trung tâm của chúng ta có thể hiểu biết và chấp nhận những giá trị ấy.

Tổng Quy số 43 đề ra những nguyên tắc sau đây: (2)

"Do bởi căn tính Công giáo của họ, những nguyên tắc hướng dẫn cơ bản sau đây xác định nét đặc trưng của việc chăm sóc được thực hiện trong các trung tâm của chúng ta:

Tất cả những người sống và làm việc trong các bệnh viện hay trung tâm khác của chúng ta phải tập trung quan tâm đến con người mà chúng ta chăm sóc;

Phải nhìn nhận và bảo vệ quyền lợi của những người bệnh tật hay nghèo khổ, và phải trân trọng nhân phẩm của họ;

Chúng ta dấn thân bảo vệ và cải thiện sự sống con người;

Chúng ta nhìn nhận rằng người được chúng ta chăm sóc có quyền được thông báo thích đáng về tình trạng sức khoẻ của họ.

Chúng ta tuân thủ các đòi hỏi về sự tin cẩn chức nghiệp, và bảo đảm chúng được tôn trọng bởi tất cả những ai đến tiếp xúc với những người mà chúng ta chăm sóc;

Chúng ta nhìn nhận quyền được chết xứng với nhân phẩm, tôn trọng và lưu tâm tới những ước muốn chính đáng và những nhu cầu thiêng liêng của người hấp hối, đồng thời ý thức rằng đời sống con người bị giới hạn trong thời gian và được kêu gọi để đạt tới sự sung mãn trong Chúa Kitô;

Chúng ta tôn trọng tự do lương tâm của những người chúng ta chăm sóc và những người làm việc cho chúng ta, nhưng đồng thời cũng đòi hỏi họ chấp nhận và tôn trọng căn tính của các trung tâm trợ thế của chúng ta.

Chúng ta kích thích và phát huy các đức tính và trình độ chuyên nghiệp của các Cộng tác viên của chúng ta, khuyến khích họ tham gia tích cực vào sứ mạng của Dòng; tùy theo khả năng và lãnh vực trách nhiệm của họ, chúng ta cho họ tham dự vào các quyết định trong hoạt động tông đồ của chúng ta;

Chúng ta gạt bỏ việc theo đuổi lợi nhuận vật chất; vì vậy chúng ta tuân giữ các qui tắc kinh tế công bằng và đòi hỏi người ta tôn trọng những qui tắc này.

Chúng ta coi các Cộng tác viên là những "vốn" quan trọng nhất của Dòng để có thể thi hành hiệu quả sứ mạng của mình. Chính vì vậy trong các quan hệ với họ, chúng ta cố gắng thực hành và cổ võ những nguyên tắc về công bằng xã hội, nhằm chia sẻ đặc sủng của chúng ta với tất cả những ai được gợi hứng bởi tinh thần của Thánh Gioan Thiên Chúa.

Miễn là họ tôn trọng các nguyên tắc của chúng ta, chúng ta mong muốn và sẵn sàng cộng tác với mọi cơ quan và tổ chức đạo và đời trong việc thực hiện và trong phạm vi sứ mạng của chúng ta, và chúng ta chú trọng đặc biệt tới những lãnh vực ít được quan tâm nhất. (3)

Những nguyên tắc này đã bắt nguồn từ Đấng Sáng Lập Dòng chúng ta, và đã được hình thành qua thời gian nhờ sự suy tư và những việc lành do các người kế vị của Ngài thực hiện. Trong khi lưu tâm tới truyền thống, chúng ta cũng phải suy tư về việc định nghĩa sứ mạng của Dòng Trợ Thế.

Trong mọi việc ngài làm, Thánh Gioan Thiên Chúa chỉ có một ước muốn là "làm việc thiện, và làm tốt việc thiện; không muốn ban phát một sự trợ giúp vô hồn, thiếu chất lượng, mà muốn kết hợp tinh thần bác ái và công bằng Kitô giáo nhằm cống hiến cho người bệnh tật và nghèo khổ một việc phục vụ có tiêu chuẩn khoa học và kỹ thuật cao". (4)

ĐẶC SỦNG CỦA DÒNG

Thánh Gioan Thiên Chúa là một con người đặc sủng: cung cách hành động của ngài thu hút sự chú ý của tất cả những ai biết ngài, và ảnh hưởng của ngài vượt ra khỏi Granada để lan xa tới các làng mạc và thành phố ở Andalusia và Castile. Đặc sủng và sức lôi cuốn của ngài vượt quá con người của ngài. Và không phải chỉ có các thái độ và hành động nhân đạo của ngài nói lên tình yêu của ngài đối với người bệnh tật và nghèo khổ và nhờ đó khơi dậy sự ngưỡng mộ của mọi người và gợi hứng cho họ cộng tác vào công cuộc của ngài.

Nói theo thần học, đặc sủng là bất kỳ hình thức hiện diện nào của Thánh Thần làm cho người tín hữu trở nên phong phú và có khả năng phục vụ người khác. Các tu huynh được hiến thánh để thể hiện một đặc sủng chuyên biệt là quà tặng của Thánh Thần, qua việc vun trồng ân sủng mà họ lãnh nhận, sống đời sống của họ trong tương quan với Thiên Chúa, và đi ra thế giới để phục vụ con người.

Đặc sủng và tinh thần trợ thế mà Thánh Thần phú ban cho Thánh Gioan Thiên Chúa đã hiện diện trong ngài như một hạt giống phải được giữ cho sống động nơi mọi người qua mọi thời, bằng cách mở rộng sự hiện diện từ bi của Chúa Giêsu thành Nazarét và phục vụ mọi người đau khổ theo cung cách của Thánh Gioan Thiên Chúa.

Hiến Pháp của Dòng chúng ta định nghĩa Đặc sủng như sau:

"Do bởi ân sủng này, chúng ta được hiến thánh bởi hành động của Thánh Thần, cho chúng ta tham dự một cách đặc biệt vào tình yêu nhân từ của Chúa Cha. Kinh nghiệm này thông truyền cho chúng ta những thái độ của lòng nhân ái và xả thân, giúp chúng ta thi hành sứ mạng loan truyền và thể hiện Nước Chúa giữa người nghèo khổ và bệnh tật, biến đổi đời sống chúng ta, khiến nó trở thành biểu hiện tình yêu đặc biệt của Chúa Cha đối với những người yếu hèn nhất, là những người chúng ta muốn cứu vớt theo gương Chúa Giêsu." (5)

Người Tu huynh hiến thánh chính mình và sống hiệp thông với những người đang cảm nghiệm cùng một ơn gọi ấy để biểu hiện cùng một đặc sủng. Nhưng tình yêu bên trong cộng đoàn này (sự hiệp thông) phải được biểu hiện ra bên ngoài, vì những đòi hỏi của sứ mạng ra đi mang sự giải phóng đến cho những thành phần khác của Hội Thánh và cho những người nghèo khổ nói chung.

Các Tu huynh Trợ Thế được hiến thánh trong tinh thần trợ thế, nên họ tham dự trực tiếp vào đặc sủng của Thánh Gioan Thiên Chúa. Và những Cộng tác viên cũng tham dự vào cùng một đặc sủng như một sự "toả sáng" của đặc sủng này: “họ là những người biết Thánh Gioan Thiên Chúa ?, họ cảm nghiệm trong cuộc đời họ một thứ ánh sáng khơi dậy trong họ động lực để sống tinh thần trợ thế, noi gương Gioan Thiên Chúa hay các Tu huynh của ngài ? Những người ngoài đời mà họ cảm thấy đượïc mời gọi để sống tinh thần trợ thế thì cũng tham dự vào đặc sủng của Thánh Gioan Thiên Chúa khi họ mở lòng đón nhận linh đạo và sứ mạng của các Tu huynh, và biểu hiện sứ mạng này nơi chính ơn gọi cá nhân của họ.

Hiển nhiên mỗi người tham dự ở một lãnh vực và mức độ khác nhau: một số người sẽ cảm thấy gắn bó hơn với Dòng về linh đạo của Dòng, trong khi những người khác sẽ cảm thấy sự gắn bó này trong việc thực thi sứ mạng của mình. Điều quan trọng là ơn trợ thế đang được đón nhận qua Thánh Gioan Thiên Chúa đã thiết lập những dây liên kết hiệp thông giữa các Tu huynh và các Cộng tác viên, những dây liên kết này sẽ thúc đẩy họ phát triển ơn gọi của mình và biểu lộ tình thương xót của Thiên Chúa đối với loài người, đối với người nghèo và người đau khổ." (6)

SỨ MẠNG CỦA DÒNG

Hiến Pháp của Dòng Trợ Thế định nghĩa sứ mạng của chúng ta như sau:

"Được khích lệ bởi ân sủng nhận được, chúng ta hiến thánh chính mình cho Thiên Chúa và hiến mình phục vụ Hội Thánh qua việc giúp đỡ những người bệnh tật và nghèo khổ, đặc biệt dành ưu tiên cho những người nghèo khổ nhất". (7)

Đường lối tổng thể áp dụng cho toàn Dòng phải được đem ra thực hành cụ thể tại mỗi Trung tâm. Vì mỗi Trung tâm đều có những tính chất chuyên biệt và tìm cách đáp ứng những nhu cầu của dân chúng tại một địa phương và vào một thời điểm đặc thù, và vì chúng ta muốn sứ mạng của chúng ta là RAO GIẢNG TIN MỪNG CHO THẾ GIỚI ĐANG ĐAU KHỔ BẰNG CÁCH PHÁT TRIỂN CÁC TRUNG TÂM VÀ CÁC TỔ CHỨC CHĂM SÓC Y TẾ VÀ / HOẶC XÃ HỘI, ĐỂ CỐNG HIẾN SỰ TRỢ GIÚP TOÀN DIỆN CHO CON NGƯỜI, nên chúng ta phải tìm câu trả lời cho những câu hỏi sau đây trong từng hoàn cảnh đặc thù:

Tại sao có Trung tâm này?

Việc phục vụ của chúng ta nhắm đến những ai?

Chúng ta là ai, trong tư cách người phục vụ?

Đâu là những cơ cấu thích hợp nhất?

Đây là đường lối phải theo để thực hành những nguyên tắc mà chúng ta muốn cổ võ và sứ mạng mà chúng ta muốn hoàn thành trong xã hội.

Chỉ khi chúng ta thể hiện được những nguyên tắc này nơi mình-nghĩa là chỉ khi việc phục vụ của chúng ta cho người bệnh tật và nghèo khổ tại mỗi miền trên thế giới được soi sáng bởi những giá trị chúng ta đang đề ra ở đây- thì lúc đó chúng ta mới có thể tuyên bố là đã tạo dựng một Trung Tâm của Dòng Trợ Thế của các Tu huynh Thánh Gioan Thiên Chúa.

Bước quan trọng tiếp theo là phải xác định những con người mà mỗi Trung tâm phải chăm sóc: những người bệnh tật và nghèo khổ mà chúng ta phục vụ. Chúng ta cũng phải nhìn ra bên ngoài thành phần những người hưởng sự phục vụ trực tiếp trong các Trung tâm của chúng ta, và nghĩ đến những người ở ngoài. Vì chúng ta không chỉ phục vụ những bệnh nhân, mà cả gia đình và những người thân của họ nữa.

Và chúng ta cũng phải nhìn rộng ra ngoài xã hội và môi trường chúng ta đang sống, và đến với những cá nhân và tổ chức có quan hệ với Trung Tâm của chúng ta.

Việc phục vụ của chúng ta tại các Trung Tâm phải năng động và biến hóa, vì chúng ta đang sống trong một xã hội năng động và biến hóa không ngừng, và vì những con người chúng ta phục vụ cũng đang không ngừng thay đổi.