"Con trẻ lớn lên, đầy khôn ngoan".
Lời Chúa: Lc 2, 22-40
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.
Khi ấy, đủ ngày thanh tẩy theo luật Môsê, cha mẹ Chúa Giêsu liền đem Người lên Giêrusalem để hiến dâng cho Chúa, như đã chép trong Lề luật Chúa rằng: "Mọi con trai đầu lòng sẽ được gọi là người thánh thuộc về Chúa". Và cũng để dâng lễ vật cho Chúa, như có nói trong Luật Chúa, là một đôi chim gáy hay một cặp bồ câu con.
Và đây ở Giêrusalem có một người tên là Simêon, là người công chính, kính sợ Thiên Chúa, và đang đợi chờ niềm ủi an của Israel. Thánh Thần cũng ở trong ông. Ông đã được Thánh Thần trả lời rằng: Ông sẽ không chết trước khi thấy Ðấng Kitô của Chúa. Ðược Thánh Thần thúc giục, ông vào đền thờ ngay lúc cha mẹ trẻ Giêsu đưa Người đến để thi hành cho Người những tục lệ của Lề luật. Ông bồng Người trên cánh tay mình, và chúc tụng Thiên Chúa rằng:
"Lạy Chúa, bây giờ, Chúa để cho tôi tớ Chúa đi bình an theo như lời Chúa, vì chính mắt con đã thấy ơn cứu độ mà Chúa đã sắm sẵn trước mặt muôn dân, là ánh sáng chiếu soi các lương dân, và vinh quang của Israel dân Chúa".
Cha mẹ Người đều kinh ngạc về những điều đã nói về Người. Simêon chúc lành cho hai ông bà và nói với Maria mẹ Người rằng: "Ðây trẻ này được đặt lên, khiến cho nhiều người trong Israel phải sụp đổ hay được đứng dậy, và cũng để làm mục tiêu cho người ta chống đối. Về phần bà, một lưỡi gươm sẽ đâm thấu tâm hồn bà để tâm tư nhiều tâm hồn được biểu lộ!"
Lúc ấy, cũng có bà tiên tri Anna, con ông Phanuel, thuộc chi họ Asê, đã cao niên. Mãn thời trinh nữ, bà đã sống với chồng được bảy năm. Rồi thủ tiết cho đến nay đã tám mươi bốn tuổi. Bà không rời khỏi đền thờ, đêm ngày ăn chay cầu nguyện phụng sự Chúa. Chính giờ ấy, bà cũng đến, bà liền chúc tụng Chúa, và nói về trẻ Giêsu cho tất cả những người đang trông chờ ơn cứu chuộc Israel.
Khi hai ông bà hoàn tất mọi điều theo luật Chúa, thì trở lại xứ Galilêa, về thành mình là Nadarét. Và con trẻ lớn lên, thêm mạnh mẽ, đầy khôn ngoan, và ơn nghĩa Thiên Chúa ở cùng Người.
* Đọc GIỜ KINH PHỤNG VỤ link CGKPV
* Các BÀI ĐỌC TRONG THÁNH LỄ
SUY NIỆM LỄ THÁNH GIA – Năm B
Lời Chúa: Hc 3,3-7.14-17a hay St 15,1-6; 21, 1-3; Cl 3,12-21
Hay là: Dt 11, 8.11-12, 17-19 Lc 2, 22-40 hay 2, 22. 39-40
1. Tiến dâng cho Chúa
(Trích trong ‘Manna’)
Suy Niệm
Chấp nhận làm người là chấp nhận thuộc về một gia đình.
Ngôi Lời làm người chấp nhận có mẹ, có cha.
Tuy thánh Giuse và Đức Maria không có tương giao vợ chồng,
nhưng tình yêu chẳng bao giờ thiếu ở Nagiarét.
Chúng ta không biết nhiều về đời sống của Thánh Gia,
nhưng chúng ta thấy Hai Đấng luôn ở bên nhau,
đi chung với nhau trên những con đường,
chia sẻ với nhau mọi nỗi buồn vui,
trong thời gian Đức Giêsu còn thơ ấu.
Thánh Giuse đã đưa Đức Maria đi Bêlem.
Đoạn đường cam go đối với người gần ngày sinh nở.
Thánh Giuse cũng đã đưa Hài Nhi và Mẹ Ngài trốn sang Ai Cập,
rồi lại đưa về làng cũ.
Có lần cả hai phải vất vả mấy ngày tìm con
trong âu lo và nước mắt.
Bài Tin Mừng hôm nay cho thấy
cả gia đình thánh lên Đền Thờ lần đầu tiên.
Một đôi vợ chồng nghèo với đứa con còn nhỏ.
Đây là một gia đình gắn bó với luật Chúa.
Luật dạy người mẹ phải tẩy uế sau khi sinh con.
Đức Maria vui lòng giữ luật ấy,
dù Mẹ biết Đấng được Mẹ sinh ra là Đấng Thánh.
Luật dạy phải chuộc lại đứa con trai đầu lòng
vì nó thuộc quyền sở hữu của Thiên Chúa.
Đức Giêsu chẳng những đã được chuộc lại,
mà còn được cha mẹ Ngài tiến dâng cho Chúa.
Con Thiên Chúa đã lớn lên trong bầu khí gia đình.
Ngài đã tập làm người. Mái nhà là trường học đầu tiên.
Thầy cô đầu tiên là cha mẹ.
Đức Giêsu lớn dần về mọi mặt thật hài hòa.
Bé Giêsu, anh Giêsu, chú Giêsu, Ông Giêsu...
Ngài lớn lên trong dòng thời gian.
Thời gian là ánh mặt trời làm cho trái chín.
Nhờ lao động với Cha nuôi
mà Ngài trở nên vững vàng và đủ sức khỏe
để đảm nhận sứ vụ.
Nhờ chuyên cần học tập mà Ngài thêm khôn ngoan.
Dù Ngài là sự Khôn Ngoan của Thiên Chúa,
nhưng Ngài vẫn học hỏi nơi bạn bè, kinh sư,
nơi kinh nghiệm rút ra từ cuộc sống.
Nhờ được dạy cầu nguyện mà Ngài có tình thân với Cha.
Những lời kinh đầu tiên được bập bẹ trên gối mẹ.
Nagiarét đã thành trường huấn luyện Đức Giêsu
trở nên người biết sống cho người khác,
và nên vị tông đồ tuyệt vời cho Cha và nhân loại.
Có bao bài học sống động ở dưới mái ấm này.
Bài học yêu thương, cảm thông, tha thứ,
bài học phục vụ, quên mình, khiêm hạ xin vâng...
Ước gì mọi gia đình Kitô hữu đều là một Thánh Gia,
để mỗi người con đều trở nên một Giêsu.
Gợi Ý Chia Sẻ
Xã hội suy sụp vì gia đình đổ vỡ. Đâu là những mối đe dọa mà gia đình hôm nay đang gặp phải? Một gia đình Kitô hữu dựa vào đâu để vượt qua những khó khăn đó?
Để có một gia đình hạnh phúc, cần có những người vợ, người chồng "đủ tiêu chuẩn". Theo ý bạn, đâu là những tiêu chuẩn mà một bạn trẻ cần có trước khi lập gia đình?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu,
sau hơn 30 năm sống dưới mái nhà ở Nagiarét,
Chúa đã thành một người chính chắn và trưởng thành,
sẵn sàng lãnh nhận sứ mạng Cha giao.
Bầu khí yêu thương đã góp phần không nhỏ
trong việc hình thành nhân cách của Chúa.
Chúa đã học nơi thánh Giuse sự lao động miệt mài,
sự mau mắn thi hành Thánh ý Thiên Chúa,
sự âm thầm chu toàn trách nhiệm đối với gia đình.
Chúa đã học nơi Mẹ Maria sự tế nhị và phục vụ,
sự buông mình sống trong lòng tin phó thác
và nhất là một đời sống cầu nguyện thâm trầm.
Xin nhìn đến gia đình chúng con,
xin biến nó thành nơi sản sinh những con người tốt,
biết yêu thương tha thứ, biết cầu nguyện và phục vụ.
Ước gì xã hội chúng con lành mạnh hơn,
Giáo hội chúng con thánh thiện hơn,
nhờ có những con người khỏe mạnh,
khôn ngoan và tràn đầy ơn Chúa.
2. Lễ Thánh Gia - Huệ Minh
Thiên Chúa Ba Ngôi: Cha, Con và Thánh Thần. Một gia đình Ba Ngôi tuy là ba nhưng là một. Một Thiên Chúa Ba Ngôi: Cha, Con và Thánh Thần.
Thiên Chúa Ba Ngôi: Cha, Con và Thánh Thần. Một gia đình Ba Ngôi tuy là ba nhưng là một. Một Thiên Chúa Ba Ngôi: Cha, Con và Thánh Thần.
Và Chúng ta thấy khi mà Thiên Chúa đã sai con mình xuống trần gian thì Chúa Giêsu đã sinh ra trong cung lòng của Đức trinh nữ Maria và Chúa Giêsu cũng có một gia đình, như trong nhân loại con người. Chúa Giêsu đến trong trần gian với thân phận làm người, trong thân phận làm người, trong một gia đình.
Ngày hôm nay, cùng với Giáo Hội: chúng ta mừng lễ Thánh Gia. Mừng lễ Thánh Gia một lần nữa chúng ta nhìn vào gia đình thánh đó. Nhìn vào gia đình thánh đó để chúng ta cùng chiêm ngưỡng. Chúng ta nhìn từng thành viên trong gia đình thánh đó, để soi rọi cuộc đời của mỗi người chúng ta.
Chúng ta thấy Chúa Giêsu trong cái thân phận làm người, dẫu là Thiên Chúa đấy ! Nhưng mà Ngài đã đến và làm con của Đức Trinh Nữ Maria. Và như là luật của Môse thì Chúa Giêsu được cha mẹ, Theo thánh Luca thuật lại trong Tin Mừng chúng ta vừa nghe. Cha mẹ đem con đầu lòng đi lên thánh hiến đi lên dâng lên cho Thiên Chúa cùng với lễ vật có nói trong luật Chúa là một đôi chim gáy hay là một cặp bồ câu non. Chúa Giêsu đã đến trong trần gian nhưng đã vẫn giữ luật.Giữ luật mà người ta dành cho Thiên Chúa. Và rồi chúng ta thấy sau khi mà hoàn thành cái luật Chúa, trở lại với Galilê. Thánh Luca nói: đứa trẻ càng lớn càng mạnh mẽ, càng khôn ngoan và ơn nghĩa với Thiên Chúa.
Vấn đề nằm ở chỗ đó đó. Dẫu rằng, một Thiên Chúa làm người, nhưng Chúa Giêsu lớn lên mạnh mẽ, khôn ngoan và ơn nghĩa Thiên Chúa ở cùng Ngài. Để rồi, điều đó nói lên hình ảnh của một đứa trẻ Giêsu, một con trẻ Giêsu làm người, rất người đó. Tức là cùng với cha mẹ mình sinh hoạt, sống trong đời sống gia đình. Chúa Giêsu càng lớn tuổi,càng thêm khôn ngoan càng thêm nhân đức trước mặt người đời.
Chúng ta thấy: khôn ngoan kiểu của Thiên Chúa chứ không phải khôn ngoan theo kiểu của người đời, và ơn nghĩa của Thiên Chúa chứ không phải ơn nghĩa của người đời. Đó là đặc tính của Chúa Giêsu, để chúng ta nhìn vào Chúa Giêsu, chúng ta học được nơi Chúa Giêsu. Đặc biệt: Chúng ta thấy sự hiền lành và khiêm nhường như Chúa Giêsu nói: Anh em học cùng thầy, vì thầy có lòng hiền lành và khiêm nhường.
Rồi chúng ta đặc biệt hơn nữa, chúng ta nhìn vào khuôn mặt của Đức trinh nữ Maria: Đã nói quá nhiều trong những ngày qua. Từ mùa Vọng cho đến những ngày Chúa Giáng sinh. Một Maria đã khiêm tốn đón nhận thánh ý Chúa, và xin vâng thánh ý Chúa trong suốt cả cuộc đời của mình. Và một Thánh Giuse trầm lặng không nói lời nào. Một Thánh Giuse chỉ xin vâng và đón nhận tất cả, tất cả những gì mà Thiên Chúa đặt để nơi cuộc đời của mình.
Và chúng ta nhìn thấy nơi gia đình thánh đó: cả ba người sống tròn vẹn tất cả những gì là cái thân phận làm người đó rất tuyệt vời. Giống như trong tâm tình của thánh Phaolô gửi giáo đoàn Côlôxê chúng ta vừa nghe đó:
“Anh em thân mến , Anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương. Anh em hãy mặc lấy tâm tình từ bi , nhân hậu, khiêm cung, ôn hòa và nhẫn nại, chịu đựng và tha thứ cho nhau”.
Ông bà mình thường nói «chén trong chạn nó còn khua» chắc chắn, gia đình của Đức Maria, của Thánh Giuse, của Chúa Giêsu trong cái thân phận làm người cũng có những trục trặc. Thế nhưng rồi, cả ba đã sống trọn vẹn Yêu Thương, đã sống trọn vẹn cái tình yêu thương đó, trong gia đình. Mẹ Maria đã sống trọn vẹn cái vai trò làm mẹ và xin vâng thánh ý Chúa, như là đỉnh điểm cuộc đời của mình, thánh Giuse cũng vậy, Chúa Giêsu cũng vậy.
Chúng ta được mời gọi nhìn vào đời sống gia đình. Trong cái thân phận làm con, mỗi người chúng ta đặc biệt ai cũng là con cả! Không ai thoát khỏi thân phận đấy! Bởi vì mỗi người chúng ta không ai tự lỗ nẻ mà sinh ra. Bất cứ mọi người chúng ta , ai cũng được cha mẹ sinh ra. Và chúng ta được mời gọi: thảo kính cha mẹ, như lời Sách Huấn Ca dạy chúng ta:
Thiên Chúa suy tôn người cha trong con cái; quyền lợi bà mẹ, Người củng cố trên đoàn con. Ai yêu mến cha mình, thì đền bù tội lỗi; ai thảo kính mẹ mình, thì như người thu được một kho tàng. Ai thảo kính cha mình, sẽ được vui mừng trong con cái, khi cầu xin, người ấy sẽ được nhậm lời. Ai thảo kính cha mình, sẽ được sống lâu dài. Ai vâng lời cha, sẽ làm vui lòng mẹ.
Hỡi kẻ làm con, hãy gánh lấy tuổi già cha ngươi, chớ làm phiền lòng người khi người còn sống. Nếu tinh thần người sa sút, thì hãy rộng lượng, ngươi là kẻ trai tráng, chớ đành khinh dể người. Vì của dâng cho cha, sẽ không rơi vào quên lãng. Của biếu cho mẹ, sẽ đền bù tội lỗi, và xây dựng đức công chính của ngươi. (Hc 3, 3-7. 14-17a)
Đó là lời của sách Huấn ca mời gọi, mỗi người con cái sống trong cái chữ Hiếu và trọn vẹn cái chữ Hiếu.
Đặc biệt năm nay là năm hướng về đời sống gia đình của các gia đình trẻ, lại thêm một lần nữa nhắc nhở các gia đình trẻ. Nhắc nhớ đến thân phận mỗi người chúng ta, hãy cố gắng sống làm sao trọn vẹn cái chữ hiếu. Thật sự mà nói, trên đời này không có cái tội nào ác hơn, là cái tội bất hiếu.
Và ngày hôm nay chúng ta nhìn thấy giữa một cái xã hội chạy theo vật chất và người ta không còn đặt nặng cái chữ Hiếu nữa.
Rất đau lòng khi mà, người cha phải vô tình tự vệ để giết con mình. Như vụ án xảy ra ở trên Bảo Lộc vừa rồi. Người Cha đã tự bảo vệ mình để rồi lấy con dao người con đâm mình để mà giết nó. Nhìn khuôn mặt của người cha không ai tránh khỏi cái lòng chạnh thương. Bởi vì sao nó lại ra như thế? Con lại đang tâm giết cha mình và rất nhiều lần không phải là lần hôm đó người con đã đuổi cha mình ra khỏi nhà và đã rượt ông và đã đâm ông.
Ngày hôm nay, đời sống vợ chồng cũng vậy. Mới vừa rồi ở Bình Dương người vợ đã cam tâm giết chồng mình, cắt cổ chồng mình và phân thây chồng mình. Nhưng mà lần ra, lần ra manh mối của những câu chuyện Đó là: do đời sống gia đình nó trục trặc. Người chồng bê tha, người chồng sống không đúng là vai trò của người chồng, để rồi người vợ đã đi vào cái bước đường cùng, và đã ra tay sát hại chồng mình.
Ngày hôm nay phải nói rằng quá nhiều vụ án thương tâm để làm cho chúng ta nhìn lại cuộc đời của mình, nhìn lại gia đình của mình.Phải chăng những cái vụ án đó, là những tiếng nói gióng lên tiếng lòng của cuộc đời của mỗi người chúng ta.
Chúng ta sống như thế nào đó để gìn giữ gia đình của mình. Chúng ta sống như thế nào đó, để mà hun đúc cái tình yêu mà, ngày xưa khi dẫn nhau đi đến nhà thờ để cam kết cái đời sống hôn nhân đó được trọn vẹn.
Ngày hôm nay, người ta đã vì cơm áo gạo tiền. Ngày hôm nay, vì cuộc sống, mà người ta đã quên đi cái tình nghĩa của vợ chồng. Người ta đã quên đi cái hạnh phúc của gia đình. Và họ đi tìm hạnh phúc ở ngoài gia đình, để rồi gia đình cứ đứng trên bờ vực của chia tay.
Thật sự ra, nếu suy nghĩ cho bằng cùng chia tay là làm cho đau khổ là làm cho không ai thoát khỏi cái tổn thương, đặc biệt nơi những đứa con thiếu vắng cha, thiếu hình mẹ.
Chúng ta hãy nhìn vào đời sống của thánh gia, để chúng ta soi chiếu cuộc đời của mỗi người chúng ta vào gương của các ngài:
- Một thánh Giuse luôn luôn trầm lặng không nói lời nào, chỉ vâng theo thánh ý Chúa.
- Một Maria luôn thưa với Chúa hai tiếng xin vâng.
- Và đặc biệt nơi Chúa Giêsu, một tâm hồn khiêm nhường đến tận cùng; đã vâng theo thánh ý Chúa Cha, đã xuống trong trần gian này và chấp nhận đau khổ, phải vác thập giá theo Chúa đến cùng.
Cuộc đời của mỗi người chúng ta: Đằng sau Thập Giá là vinh quang. Đằng sau khổ đau là hạnh phúc. Đằng sau những đắng đót của cuộc đời đó là sự bình an trong Chúa.
Xin Chúa thêm ơn cho mỗi người chúng ta. Để rồi trong cái thân phận làm người , chúng ta ai cũng yếu đuối cả. Nhưng mà chúng ta nhớ đến tâm tình của thánh Phaolô trong thư gửi giáo đoàn Côlôsê mà chúng ta vừa nghe đó: “Như Chúa Cha đã tha thứ cho anh em, anh em cũng hãy tha thứ cho nhau.”
Và nếu chúng ta sống cái tâm tình đó trong gia đình của chúng ta. Nếu như người này có chuyện oán trách người kia, chúng ta hãy tha thứ cho nhau. Và khi chúng ta tha thứ cho nhau thì gia đình chúng ta sẽ dễ lắm: bình an, hạnh phúc.
Và hơn thế nữa thánh Phaolô có nói: “Nguyện cho lời Chúa Kitô ngự dồi dào trong anh em. Với tất cả sự khôn ngoan, anh em hãy học hỏi và nhủ bảo lẫn nhau. Hãy dùng những bài Thánh Vịnh, Thánh Thi và thánh ca của Thần khí với lòng tri ân để hát mừng Thiên Chúa trong lòng anh em.
Và tất cả những gì trong lời nói hành động, tất cả mọi việc anh em hãy làm vì Danh Chúa Kitô. Nhờ Người mà tạ ơn Thiên Chúa Cha.”
Phải nói rằng đó là một cái kim chỉ nam, là một lời chỉ dẫn rất tuyệt vời. Nếu như trong mọi sự, trong mọi hành động lời nói, tất cả chúng ta làm vì Danh Chúa Kitô và nhờ Người mà tạ ơn Thiên Chúa Cha, thì chắc chắn gia đình của chúng ta sẽ được bình an. Và tất cả những gì sự khôn ngoan, anh em hãy học bảo lẫn nhau, dùng những bài Thánh Vịnh, Thánh thi.
Đặc biệt, ngày hôm nay chúng ta thấy rất khó, quá khó để có một giờ kinh tối chung với nhau. Và đặc biệt giờ cơm chung với nhau. Nhiều người đã coi thường giờ kinh chung với nhau. Nhiều người đã coi thường giờ cơm chung với nhau.
Thế nhưng mà, chính giờ cơm chung, giờ kinh chung đó là chất keo Để kết dính đời sống gia đình của chúng ta. Khi chúng ta không có giờ cơm chung khi chúng ta không có giờ kinh chung. Khi chúng ta không có nuôi dưỡng tâm hồn chúng ta bằng những bài thánh vịnh , thánh thi, thánh ca của thần khí và đặc biệt thánh lễ.
Thì đời sống của chúng ta, đặc biệt đời sống gia đình sẽ rạn nứt dần và không có gì kết dính được bởi vì khi chúng ta không có sống vì Danh Thiên Chúa , chúng ta không kết hợp mật thiết đời chúng ta với Chúa thì khi ấy cái tôi của mỗi người chúng ta sẽ lớn lên trong chúng ta, và chúng ta sẽ hành xử theo kiểu người đời: hở một chút có thể hạ cẳng chân, thượng cẳng tay, và hơn nữa có thể đi đến chém giết nhau, như những tệ nạn xã hội đau lòng mà chúng ta thấy.
Xin Chúa thêm ơn cho mỗi người chúng ta, để khi chúng ta nhìn vào gia đình Thánh gia chúng ta cố gắng chúng ta bắt chước mỗi cái gương sống trong bậc làm cha, làm mẹ, làm con. Và đặc biệt chúng ta hãy cố gắng sống sống trọn vẹn cái thân phận làm người trong mỗi cung cách cha mẹ con cái đó và noi gương Gia Đình thánh, để chúng ta sống thánh giữa cuộc đời này!
Đừng mơ có một đời sống thánh tương lai nếu như trong đời này chúng ta không sống thánh
Xin cho mỗi người chúng ta trong: bật làm cha hãy yêu thương vợ con mình. Trong bật làm mẹ hãy yêu thương chồng con, và trong bật làm con hãy thảo hiếu cha mẹ mình, bởi vì có cha mẹ mình mới có mình, mà chính nhờ cha mẹ mình mà mình mới có được như ngày hôm nay.
Xin Chúa thêm ơn cho chúng ta, để chúng ta sống trọn vẹn Chữ Hiếu, sống trọn vẹn vai trò và trách nhiệm mà Thiên Chúa đã trao ban cho mỗi người chúng ta trong cuộc đời này. Amen.
3. Gia đình nơi để yêu thương
(Suy niệm của Lm. Joshepus Quang Nguyễn)
Ngày 16-12-2014, trên trang mạng xã hội Zing.vn có đăng một bài văn độc mới và lạ của em học sinh Nguyễn Thị Cúc được cô giáo cho điểm 10. Trong bài bài văn, em Cúc viết: “Mới chiều hôm qua đây thôi, trên đường đi học về tôi gặp một cảnh tượng thật đau lòng, một người đàn ông đánh tới tấp vào mặt, lưng một người phụ nữ. Vừa cố chống chọi với cơn khát bạo hành của chồng, chị vừa khóc lóc van xin: "Sao anh lại đánh em thế này... đừng đánh em nữa anh ơi!. Tôi hơi sững người, nhưng cũng không lấy làm lạ vì đã từng chứng kiến cảnh như thế này nhiều lần. Ấy thế mà lâu nay tôi lại nghe người ta nói rằng: "Gia đình là nơi để yêu thương. Đã trôi qua một khoảng thời gian khá dài tôi đã sống, đã ra đi... và tìm tòi những minh chứng cho điều mình nghe thấy. Thế rồi, lại đắng lòng biết mấy, khi tôi chợt nhận ra thời gian càng quay nhanh thì tình người cũng dần tan biến. Cuộc sống vô tâm làm nguội lạnh tình cảm trong trái tim mỗi người. Xã hội đổi thay và lòng người cũng dần thay đổi, mọi tính toán thiệt hơn trong cuộc sống làm mất đi những vẻ đẹp tự nhiên vốn có, hạnh phúc thì ít nhưng đắng cay lại nhiều, bao nhiêu mảnh đời bất hạnh vì cuộc sống gia đình không hòa thuận, thậm chí tan vỡ, và những hiểm nguy luôn rình rập”.
Một em học sinh lớp 12, tuổi teen, tuổi học trò mộng mơ, tuổi chuẩn bị bước vào đời mà đã thấy, cảm nghiệm và thấu hiểu nỗi đau con người và gia đình ngày nay tàn nhẫn, ác tâm và tội lỗi như thế! Tại sao, cảnh bạo cảnh gia đình ngày nay xảy ra nhiều như thế! Là người tại sao ác tâm như thế, “nhân chi sơ tính bản thiện đâu rồi? Trong Tông huấn Niềm vui của tình yêu, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã nói đến những nguyên nhân dẫn đến tình trạng gia đình đổ vỡ. Đó là kỳ vọng quá cao về đời sống hôn nhân, sự thu hút ban đầu qua đi, cùng với những khó khăn mới mà đôi bạn chưa được chuẩn bị để đối diện. Ngoài ra, còn phải nói đến tác động của bối cảnh văn hoá xã hội ngày nay, đề cao tự do cá nhân hơn hạnh phúc gia đình, đo lường tình yêu dựa vào những tiêu chuẩn vật chất và hưởng thụ hơn là những giá trị tinh thần. Vì kinh tế thị trường, xã hội hưởng thụ mà người ta vô cảm với nhau và thiếu tình nghĩa vợ chồng, con cái, cha mẹ.
Lời Chúa hôm nay cho một hướng sống và một cung cách sống noi gương gia đình Thánh gia. Bài Tin Mừng kể Đức Maria dâng Chúa Giêsu trong đền thánh, đây là truyền thống quen thuộc của Do Thái giáo từ thời xuất hành. Và việc dâng con ngày xưa vẫn còn một ý nghĩa cần thiết cho chúng ta hôm nay bởi vì cha mẹ không phải là nguồn mạch và là tác giả của sự sống nơi đứa con, chính Chúa mới là nguồn mạch và là tác giả tuyệt đối còn cha mẹ chỉ là cộng tác viên mà thôi. Cho nên giáo lý hôn nhân dạy mục đích của hôn nhân là yêu thương và giúp đỡ, đồng thời cộng tác với Thiên Chúa trong việc sinh sản và giáo dục con cái. Vì vậy, sự sống là quà tặng của Thiên Chúa, thuộc chủ quyền của Thiên Chúa, con người không bao giờ được phép định đoạt cho đứa con này được sống, được sinh ra, đứa kia phải chết. Thánh Giuse và Đức Mẹ ý thức rất rõ mầm sống trong lòng của Mẹ Maria là chính Thiên Chúa nữa. Vì thế mà Thánh Giuse và Đức Maria đã hết lòng để bênh vực và bảo vệ sư sống này. Khi vua Hêrôđê ra lệnh tiêu diệt tất cả các hài nhi trong vùng, thì Thánh Giuse đã dựa vào giải pháp của Thiên Chúa, đó là đem Hài nhi và Mẹ Người trốn qua Ai Cập. Một cuộc tẩu thoát như thế quả thật là nhiều nguy hiểm gian nan, nhưng bằng mọi giá, Thánh Giuse đã đem Đức Maria và Hài nhi ra đi ngay lúc nửa đêm để tránh bàn tay độc ác của Hêrôđê và bảo vệ sự an toàn cho Hài nhi. Rồi khi được lệnh trở về, Thánh Giuse cũng đã khôn ngoan để chọn vùng Nazaret là một làng quê bình yên để cư ngụ giúp cho sự an toàn của hài nhi và cả gia đình.
Vâng, Thánh Giuse là Cha nuôi, nhưng hơn tất cả mọi người cha ruột thịt, Ngài đã âm thầm hy sinh, hiến trọn mạng sống mình để phụng dưỡng Con Thiên Chúa, bảo vệ an toàn gia đình thoát khỏi mọi nguy hiểm và làm cho mọi thành viên trong gia đình được bình an. Mẹ Maria, người mẹ thánh thiêng trinh trong tuyệt vời, luôn luôn sống với tinh thần tôi tớ của Thiên Chúa, sống dịu hiền, thương mến, thăm viếng, phục vụ bà con xóm làng, tích cực cộng tác với Con Thiên Chúa trong công trình cứu độ muôn dân và xây dựng Hội thánh. Quả thực, không một ai đứng kề thánh giá của con bằng Mẹ, không một ai sống giữa các môn đệ trong lúc cô đơn xao xuyến để cầu nguyện Thánh Linh xuống soi sáng và củng cố tinh thần các môn đệ bằng Mẹ. Còn Chúa Giêsu, Người chí hiếu, con thảo độc nhất của gia đình. Người con chí ái độc nhất của Thiên Chúa, đã sinh ra trong hang lừa hèn hạ, đã lớn lên trong cảnh lao động nghèo khó. Nhưng, cháu bé này là nguồn an bình muôn thuở cho những cụ già như Simêon ẵm bế, là nguồn hy vọng vinh phúc cho những bà góa neo đơn như Anna, là nguồn sáng soi đường cứu độ cho muôn dân và vinh quang cho Israel dân Ngài.
Noi gương gia đình Thánh gia, trong đời sống gia đình chúng ta cũng vậy, hỡi những bậc làm cha mẹ hãy biết xây dựng gia đình mình thành một tổ ấm, một cái nôi chan hòa “tình thương yêu êm ái, nhân hậu, khoan dung, hiền lành, nhẫn nại, chịu đựng và tha thứ cho nhau, cởi mở chân thành để liên kết với nhau trong mối giây bác ái yêu thương tuyệt hảo”. Hơn nữa, cha mẹ phải tạo dựng gia đình thành một đền thờ, trong đó “dâng lên Thiên Chúa những bài Thánh vịnh, những khúc hát Thánh ca, do Chúa Thánh Thần linh ứng. Hãy dùng lời Chúa dạy dỗ răn bảo nhau cho thật khôn ngoan để lời Chúa Kitô sinh hoa kết quả dồi dào trong gia đình. Khi làm gì, nói gì, hãy làm và nói nhân danh Đức Giêsu Kitô, và nhờ Người mà cảm tạ Chúa Cha” (Bài đọc 2 mà chúng ta vừa mới nghe: Cl. 3, 12-21), như thế gia đình chúng ta sẽ trở nên như gia đình Thánh Gia.
Trong đời sống gia đình hôm nay, chúng ta gặp không ít những khó khăn, khủng hoảng trong đời sống hôn nhân gia đình, do công ăn việc làm khó khăn, con cái hư hỏng, cha mẹ bất hoà… Phương thế vượt qua không phải là giận ghét, bạo lực, nghi kỵ, nhưng là tình yêu vì chỉ có tình yêu mới “cứu độ” được gia đình, một tình yêu dựa trên lòng đạo đức, vâng giữ điều răn Chúa dạy như gia đình Thánh gia. Vậy, ước gì qua Lời Chúa và Thánh lễ tôn vinh gia đình Thánh gia: Chúa Giêsu, Thánh Giuse và Đức Mẹ hôm nay, xin Chúa dạy mỗi gia đình trong giáo xứ chúng ta biết sống giữa cảnh phàm trần với tinh thần người con thảo hiếu, người cha, người mẹ có trách nhiệm yêu thương, tha thứ và phục vụ ngõ hầu xây dựng mái ấm tình thương thật sự, gìn giữ gia đình luôn hạnh phúc vững bền và mọi thành viên trong gia đình mỗi ngày một nên thánh và thiện như lòng Chúa ước mong. Amen.
4. Gia đình có Chúa – có bình an
Hà Linh tác giả truyện ngắn, kể hạnh phúc của một gia đình như thế này: Trước kia cuộc sống khó khăn vất vả, Bố thường đi công tác xa, ở nhà, hai mẹ con ăn uống thật khắc khổ. Mỗi lần bố về, tôi rất vui, vì Mẹ thường nấu món ăn ngon cho cả nhà cùng ăn. Tôi hỏi Mẹ tai sao thì Mẹ nói: Chỉ khi nào có mặt ở nhà đầy đủ thì mẹ mới nấu ăn ngon được. Tôi vẫn chưa hiểu được nổi nhớ của Mẹ. Bây giờ, Bố Mẹ mất hết, tôi mới hiểu rằng: một bữa cơm ngon chỉ có khi gia đình sum họp đầy đủ, và mọi người biết đem lại niềm vui cho nhau.
Hôm nay, Hội Thánh mời gọi mỗi người chúng ta hãy nhìn lên gia đình Thánh Giuse, Đức Maria và Chúa Giêsu mà chúng ta quen gọi là gia đình Thánh gia thất. Đây là một gia đình gương mẫu để tất cả các gia đình công giáo chúng ta noi theo. Như vậy, chúng ta đã học được những điều tốt đẹp nào qua gia đình thánh gia thất.
Nhìn Thánh Giuse, Ngài là một người cha rất cương nghị nhưng cũng rất giàu tình thương, biết hành động và cân nhắc trước những tình huống khó khăn, một người cha rất nhanh nhẹn và sẵn sàng. Dù là đang đêm nhưng vẫn không ngại khó khăn vất vả chổi dậy đưa Maria và Hài nhi Giêsu đi trốn qua Ai cập. Một người cha dám bỏ những gì là thân thương và riêng tư nhất như tài sản, họ hàng, quê hương để sẵn sàng vâng theo ý Chúa. Quả thật Giuse đúng là một mẫu gương tuyệt vời cho các gia trưởng noi theo.
Nhìn Mẹ Maria, Ngài là một người vợ và là một người mẹ hết sức thánh thiện, bởi vì trước những biến cố rất kinh khủng, trước những biến cố rất quan trọng có liên quan đến cả một cuộc đời, mà Mẹ Maria không hề thắc mắc, không nghi ngờ, không ngại khó để sẵn sàng vâng phục theo thánh ý Chúa. Trong hang đá Belem, Mẹ chính là niềm vui cho trẻ Giêsu, là sự hãnh diện cho Thánh Giuse, là niềm hạnh phúc cho các mục đồng, và là nguồn an ủi cho ba nhà đạo sĩ. Mẹ cũng là nụ cười cho trẻ Giêsu , Mẹ chính là một cái máy điều hòa không khí để cho hang đá Belem đang giá lạnh được trở nên ấm cúng một cách lạ thường. Quả thật Mẹ Maria đúng là một mẫu gương tuyệt vời cho các bà Hiền mẫu noi theo.
Nhìn Hài Nhi Giêsu, Ngài là một con người nhỏ bé nhất, nhỏ bé nhất nhưng lại quan trọng nhất. Quan trọng nhất, bởi vì đôi tay của Ngài tuy bé nhỏ, nhưng chính đôi tay ấy đã dựng nên cả đất trời, chính đôi tay ấy đã chữa lành cho biết bao trái tim của những người đang tan vỡ, và chính đôi tay ấy đã xoa dịu bao nổi lòng còn đang lo âu, thổn thức. Quả tim của hài nhi Giêsu tuy nhỏ bé, nhưng chính quả tim ấy lại có một tình yêu thật to lớn, một tình yêu thí mạng cho người mình yêu, một tình yêu có một không hai trong lịch sử này. Hài nhi Giêsu đúng là một mẫu gương lý tưởng để chúng ta nhìn vào đó mà suy gẫm.
Sau khi chiêm ngắm gia đình Thánh Gia chúng ta thấy rằng: Gia đình nào cũng phải có tình thương, và tổ ấm gia đình chỉ được xây dựng được khi nào có tình thương. Có tình thương thì mọi thành phần trong gia đình sẽ có quảng đại để lo cho nhau, và để đem lại niềm vui cho nhau. Đem lại sự bình an cho nhau.
Qua truyện ngắn và nhìn lại gia đình thánh gia thất. Quả thật, gia đình nào cũng có vui có buồn, có sướng có khổ, và mọi người trong gia đình phải biết thương mến nhau và chấp nhận nhau.
Nhìn lại gia đình Thánh gia, tôi thấy đây là một gia đình Thánh, gồm toàn những người Thánh, nhưng gia đình thánh cũng không tránh được những chuyện buồn phiền. Giuse cũng buồn khi biết Maria có thai mà không phải do ông. Rồi Giuse và Maria cũng buồn khi mới sinh có mấy ngày, mà phải vội vã đi trốn mãi sang Aicập, hoặc là hai ông bà buồn khi con đi lạc ở đền thờ Giêrusalem… Gia đình Thánh mà cũng gặp phải những chuyện buồn như vậy thì huống chi là gia đình của mỗi người chúng ta. Đó là những chuyện buồn bình thường, bởi vì đâu có gia đình nào tránh được hết những bất trắc đâu, gia đình nào cũng có những hoàn cảnh riêng của gia đình đó, gia đình nào cũng có những buồn vui của gia đình đó, gia đình nào cũng có những bất ngờ riêng như: đau ốm, nợ nần, hết tiền, thiên tai, bảo lụt, cải nhau, bị nghi ngờ, bị hiểu lầm, bị chống đối… Vậy khổ đau thì luôn có, và mỗi người chúng ta hôm nay học được bài học của Thánh gia, là chúng ta phải biết biến những nổi buồn trong cuộc sống gia đình của chúng ta thành những niềm vui, cũng như chúng ta hãy lợi dụng những hoàn cảnh trong gia đình để làm cho nhau nên tốt hơn, mới hơn, và yêu thương nhau hơn noi theo gương của gia đình Thánh gia thất.
Chúng ta cùng hướng về gia đình Thánh gia thất và thầm thỉ kêu cầu:
Lạy Thánh Giuse, xin làm cho gia đình chúng con được trở thành tổ ấm của tình yêu.
Lạy Mẹ Maria, xin làm cho gia đình chúng con được hạnh phúc.
Lạy Hài nhi Giêsu, xin làm cho mọi người trong gia đình chúng con biết yêu thương nhau.
5. Những nét đẹp của gia đình Thánh Gia Thất
(Suy niệm của Lm. Gioan Lê Quang Tuyến)
Hôm nay, Chúa nhật đầu tiên sau lễ Giáng sinh và cũng là Chúa nhật cuối cùng của năm tây lịch 2017 hôm nay, Giáo hội cử hành phụng vụ tôn kính Gia Đình Thánh Gia Thất: Chúa Giêsu, Đức Mẹ Và Thánh Giuse.
Ngày 17/12/2017 vừa qua, ai trong chúng ta cũng sửng sốt và rùng mình khi nghe tin về vụ án người vợ đã giết chồng tại thị xã Thuận An, Bình Dương. Theo kết luận của cơ quan điều tra của Công An tỉnh Bình Dương, Chị Diễm là nghi can đã sát hại chồng là ông Trần Thanh Tú (SN 1980, quê Sóc Trăng, tạm trú tại thị xã Thuận an) rồi phân xác phi tang ở nhiều bãi rác dân sinh trên địa bàn phường Thuận Giao, TX.Thuận An. Cũng đến thời điểm hiện nay, công an làm rõ, Diễm 1 mình gây án, chưa xác định là có đồng phạm cùng giúp sức. Theo cơ quan điều tra thông tin, nguyên nhân Diễm gây án là xuất phát từ mâu thuẫn vợ chồng. Thật là một vụ án đắng lòng làm tổn thương đời sống gia đình.
Hôm nay, Chúa nhật đầu tiên sau lễ Giáng sinh và cũng là Chúa nhật cuối cùng của năm tây lịch 2017 hôm nay, Giáo hội cử hành phụng vụ tôn kính Gia Đình Thánh Gia Thất: Chúa Giêsu, Đức Mẹ Và Thánh Giuse. Đây là dịp thuận lợi để Giáo hội tôn vinh đời sống gia đình và mời gọi chúng ta xây dựng đời sống gia đình theo những nét đẹp của gia đình Thánh Gia Thất.
1. Nét đẹp của việc sống tuân giữ lề luật Chúa.
Nét đẹp trước hết của Gia đình Thánh Gia Thất là sự tuân giữa luật Chúa. Thánh Giuse trong tư cách là người chủ của gia đình Nagiaret, đã tuân giữ luật Chúa như trong sách luật Mô-sê đã qui "Mọi con trai đầu lòng sẽ được gọi là người thánh thuộc về Chúa. Và cũng để dâng lễ vật cho Chúa, là một đôi chim gáy hay một cặp bồ câu con”. Trước đó, Thánh Giuse cũng đã cùng Mẹ Maria tuân hành luật lệ của việc thanh tẩy đối với người nữ sau khi sanh con khi cùng nhau lên đền thờ cầu nguyện và dâng của lễ theo qui định của luật. Chính nét đẹp này của Thánh Gia Thất phải là gương mẫu cho các gia định chúng ta hôm nay.
Trong tông huấn niềm vui của tình yêu, Đức Thánh Cha Phan-xi-cô đã mời gọi mỗi gia đình công giáo hãy noi gương Thánh Gia Thất để thể hiện nép đẹp tuân giữ lề luật Chúa qua việc chuyên cần cầu nguyện trong đời sống gia đình. Ngài nói “Cầu nguyện trong gia đình là một phương thế ưu việt để diễn tả và củng cố đức tin phục sinh. Gia đình có thể dành vài phút mỗi ngày để qui tụ với nhau trước Thiên Chúa hằng sống, nói với Ngài những về những lo lắng bận tâm, cầu xin với Ngài cho những nhu cầu của gia đình, cho một ai đó đang gặp khó khăn, xin Ngài trợ giúp ta biết sống yêu thương, tạ ơn Ngài về cuộc sống và về bao ơn lành khác, cầu xin Đức Trinh Nữ che chở chúng ta dưới tà áo Mẹ. Với những lời đơn sơ như thế, giờ cầu nguyện này có thể đem lại điều tốt lành lớn lao cho gia đình” (AM 318).
Do đó, để bảo vệ cho cuộc sống gia đình hạnh phúc chúng ta hãy noi gương Thánh Gia Thất mà chuyên chăm chu toàn luật Chúa nhất là việc cùng nhau tham dự thánh lễ và cùng nhau đọc kinh chúng trong gia đình vào ban tối hoặc sáng. Đây là yếu tố quan trọng giúp chúng ta bảo vệ hạnh phúc gia đình trong sự chúc phúc của Chúa.
2. Nét đẹp của sự đồng cộng tác trong đời sống gia đình
Nét đẹp thứ hai mà chúng ta học được nơi Gia đình Thánh Gia Thất chính là sự đồng cộng tác chăm lo cho đời sống gia đình. Tin Mừng Thuật lại rất vắn vỏi về cuộc sống đồng cộng tác này trong cuộc sống thường nhật của Thánh Gia Thất tại Nagiaret. “Khi hai ông bà hoàn tất mọi điều theo luật Chúa, thì trở lại xứ Galilêa, về thành mình là Nadarét. Và con trẻ lớn lên, thêm mạnh mẽ, đầy khôn ngoan, và ơn nghĩa Thiên Chúa ở cùng Người.”
Để Con trẻ Giêsu lớn khôn, ngoan hiền được mọi người quanh làng yêu mến khen ngợi, chắc hẳn Thánh Giuse và Mẹ Maria phải vất vả nhiều lắm. Thánh Giuse phải cần mẫn hơn trong lao động để có miếng cơm manh áo. Maria phải nhọc nhằn thức khuya dậy sớm để chăm lo cho gia đình có bữa cơm ngon. Và nhất là cả hai phải cùng đồng tâm trong cách giáo dục để có được con trẻ Giêsu có được những đức tính tốt của một con người hiếu thảo, ngoan hiền vơi hết mọi người và nhất là với Thiên Chúa.
Giáo dục con cái là một nhiệm vụ quan trong hàng đầu mà người cha người mẹ phải chu toàn. Cha ông chúng ta đã từng chê trách những cha mẹ không biết giáo dục con khi ví von rằng: nuôi con chẳng dạy chẳng răn, thà rằng nuôi lợn mà ăn lấy lòng”. Do đó, sự đồng lòng đồng chí hướng trong giáo dục con cái là điều hết sức quan trọng và không được khoán trắng cho ai khác kể cả nhà trường. Chúng ta cùng lắng nghe sự nhắn nhủ này nơi Tông huấn niềm tình yêu “Dẫu cha mẹ cần đến trường học để bảo đảm cho con cái mình có được một nền giáo dục cơ bản, nhưng họ không bao giờ có thể khoán trắng việc huấn luyện đạo đức cho con cái nơi một ai khác. Sự phát triển tình cảm và đạo đức của một con người đòi hỏi một kinh nghiệm cơ bản: tin rằng cha mẹ của mình là đáng tin cậy. Đó là một trách nhiệm trong giáo dục: với tình thương và gương sáng cha mẹ tạo sự tin tưởng nơi con cái, truyền cho chúng một lòng kính trọng trong yêu thương. Khi một đứa con nào đó không còn cảm thấy mình được quý yêu trước mặt cha mẹ, dù đó là do khuyết điểm của mình, hoặc nó không nhận thấy cha mẹ đang quan tâm thật sự đến nó, điều đó gây tổn thương sâu sắc và tạo nhiều nhiều khó khăn trên bước đường trưởng thành của nó. Sự vắng mặt này, tức là sự bỏ rơi do thiếu tình thương, sẽ gây ra một nỗi đau sâu sắc hơn là một sự sửa dạy nào đó có thể có do trẻ làm một hành động sai trái” (AM 263)
3. Nét đẹp của sự hiếu thảo và vâng phục cha mẹ của Chúa Giêsu
Sau cùng, chúng ta được mời gọi chiêm ngắm và học hỏi nét đẹp thứ 3 trong Gia đình Thánh Gia thất là sự hiếu thảo và vâng phục cha mẹ của Chúa Giêsu.
Khi mô tả cuộc sống ẩn dật của Chúa Giêsu trong gia đình Thánh Gia Thất tại Nagiaret, thánh Luca viết “Người đi xuống cùng cha mẹ, trở về Nagiaret và hằng vâng phục các ngài” (Lc 2,51). Dù là con Thiên Chúa, nhưng khi đã nhập thể làm người, Chúa Giêsu đã nêu gương cho mọi nguời chúng ta gương hiếu thảo của người con trong đời sống gia đình. Ngài luôn biết lắng nghe lời dạy bảo của Thánh Giuse và Mẹ Maria. Chính sự hiếu thảo và vâng phục đã làm nên nét đẹp của người con ngoan đối với cha mẹ và đối với Thiên Chúa.
Sự hiểu thảo và vâng phục cha mẹ còn ban tặng cho người con biết bao ơn trọng khác. Sách Huấn Ca đã minh định cho chúng ta điều ấy: “Ai yêu mến cha mình, thì được đền bù tội lỗi; ai thảo kính mẹ mình, thì như người thu được một kho tàng. Ai thảo kính cha mình, sẽ được vui mừng trong con cái, khi cầu xin, người ấy sẽ được nhậm lời. Ai thảo kính cha mình, sẽ được sống lâu dài. Ai vâng lời cha, sẽ làm vui lòng mẹ” (Hc 3, 3-5).
Là cha là mẹ, ai ai cũng mong cho cái được nuôi dạy lớn khôn, thành nhân trong cuộc đời. Cha Mẹ sẽ không cần chúng ta phải trả công cho những nhọc nhằn vất vả, nhưng các ngài rất cần chúng ta sống chữ hiếu thảo. Hãy chiêm ngắm nét đẹp hiếu thảo của Chúa Giêsu trong gia đình Thánh Gia, và sống noi gương ngài để chúng ta có thể làm cho gia đình chúng ta ngày càng hạnh phúc.
Lạy Chúa, Chúng con cảm tạ Chúa đã ban cho chúng con những nét đẹp trong mẫu gương Thánh Gia Thất. Xin cho các bậc gia trưởng, các vị hiền mẫu và những người con luôn chu toàn vai trò của mình để gia đình được hạnh phúc, Thiên Chúa được vinh danh, và xã hội được an bình. Amen.
6. Vươn cao hơn
Theo Tin Mừng kể lại, thì Thánh gia không phải chỉ gặp toàn những chuyện may mắn và suôn sẻ. Trái lại, thánh Giuse có lần đã tính đến chuyện tháo lui. Còn Chúa Giêsu, lúc được đưa tới đền thờ, khi còn đang ăm ngửa, đã được tiên đoán là sẽ trở thành như một lưỡi gươm đâm thâu qua cõi lòng người mẹ. Vào dịp theo cha mẹ lên đền thờ tham dự lễ Vượt Qua năm mười hai tuổi, Ngài đã là duyên cớ của những nỗi khổ tâm không cầm nén được của cha và mẹ Ngài. Có một lúc nào đó, trong khi giảng dạy, Ngài đã tuyên bố: Ngài đến không phải là để đem lại sự hòa thuận, mà là sự chia rẽ giữa các thành viên trong gia đình.
Những đoạn Phúc âm ngắn ngủi và họa hiếm về Thánh gia và về mối quan hệ thân thuộc, lại không phải là những bức họa rõ nét của một gia đình gương mẫu, hiểu theo nghĩa thông thường. Không ai có thể hồ nghi về sự thánh thiện của từng thành viên trong gia đình này. Vậy phải chăng Thánh gia không còn là gương mẫu cho các gia đình Kitô hữu nữa sao?
Hoàn toàn không phải là như vậy. Thánh gia vẫn luôn là mẫu mực cho các mối quan hệ giữa các thành viên của gia đình Kitô hữu. Thực vậy, Đức Maria vẫn một lòng tin tưởng và tôn trọng việc làm của Người Con, dù rằng có những lức Mẹ đã tỏ ra không hiểu hết tầm mức của việc làm đó. Không chỉ tôn trọng mà thôi, Mẹ còn dõi theo những bước chân Con đi, dù là những bước chân dẫn lên Núi Sọ. Còn thánh Giuse thì vẫn âm thầm lao động để tìm kiếm chén cơm manh áo, nuôi sống cả gia đình, cũng như chu toàn thánh ý của Thiên Chúa ở mọi nơi và trong mọi lúc. Còn Chúa Giêsu, Ngài đã thể hiện và hoàn tất công việc của Chúa Cha, không chỉ đối với các thành viên của gia đình ruột thịt, mà còn để mọi người trở thành anh em trong gia đình của ơn cứu chuộc.
Thánh gia là gương mẫu của một tình yêu vượt ra ngoài giới hạn của những quan hệ bình thường theo một nghĩa nào đó, vốn được gọi là tự nhiên, ruôt thịt, họ hàng, chủng tộc. Thánh Gia là gương mẫu cho một mối quan hệ đi ngược lại với óc cục bộ và sự kỳ thị, cho một lối sống gắn bó, không chỉ với những người thân quen, mà còn với hết mọi người.
Nhìn vào cuộc sống Thánh gia, chúng ta nhận ngay ra rằng: Còn có một cái gì lớn hơn cuộc sống gia đình, mà chính cuộc sống gia đình phải hướng tới. Tứ hải giai huynh đệ. Bốn bể đều là nhà. Bốn bể đều là anh em. Từ quan hệ ruột thịt tiến tới quan hệ của một huynh đệ, của một tình liên đới, của một tình đồng loại, một tình của những người con làm theo ý Chúa, hoạt động cho chính nghĩa, cho lẽ phải.
Con Thiên Chúa giáng sinh làm người, trở nên con của thánh Giuse và Mẹ Maria, để mọi người chúng ta được trở thành con Thiên Chúa và trở thành anh em với nhau.
7. Những nhân vật
Giờ đây chúng ta cùng nhau dừng lại để tìm hiểu về những nhân vật qua đoạn Tin Mừng vừa nghe.
Trước hết là Chúa Giêsu
Từ thuở thơ ấu, ngay cả khi chưa nói được, Chúa Giêsu đã hoàn tất các lời Thánh Kinh. Hôm nay Ngài thực hiện lời hứa đã được ban cho Đaniel, Malakia và nhiều tiên tri khác. Hôm nay trong con người hài nhi Chúa Giêsu, chính Thiên Chúa trở lại cung thánh đã bị bỏ phế của Ngài. Dù tội của Israel có thế nào chăng nữa, Thiên Chúa vẫn trung thành với lời mình đã hứa. Sự bất trung của Israel chỉ làm trì hoãn việc thực hiện các lời hứa ấy chứ không thể huỷ bỏ chúng được.
Trong cuộc đời chúng ta cũng thế. Ngày chúng ta được rửa tội, Thiên Chúa đã nhận chúng ta làm nghĩa tử. Mặc dù chúng ta có lắm bất trung, Ngài vẫn không khi nào ruồng rẫy. Mặc dù chúng ta có xua đuổi Ngài ra khỏi cung lòng chúng ta, Ngài vẫn tìm mọi cách giúp đỡ chúng ta ăn năn sám hối. Hôm nay, chúng ta hãy mở rộng cung thánh tâm hồn chúng ta cho Ngài, hãy mời Ngài đến ở mãi trong cuộc đời chúng ta, để rồi chúng ta sẽ trở nên ánh sáng chiếu soi cho những người chúng ta gặp gỡ trên vạn nẻo đường đời.
Tiếp đến là Maria và Giuse
Các Ngài đã chấp nhận chu toàn mọi lề luật. Các Ngài vâng phục đến độ còn thi hành thói quen đạo đức là trình dâng con trai đầu lòng tại đền thánh, một điều luật không đòi hỏi. Sở dĩ các Ngài đã đi quá lề luật như thế là vì các Ngài đã tuân phục với tình yêu chứ không vì sợ hãi. Riêng Mẹ Maria là thụ tạo tinh tuyền nhất của nhân loại, đã khiêm tốn chấp hành nghi thức thanh tẩy. Phần chúng ta là những kẻ bị tội lỗi làm cho trở nên xấu xa, chúng ta hãy khiêm tốn lãnh nhận bí tích Cáo giải để tâm hồn được thanh tẩy.
Sau khi nghe ông già Simêon nói về hài nhi Giêsu, hai ông bà đã ngạc nhiên. Sở dĩ như vậy vì các ngài chưa hoàn toàn thấu triệt mầu nhiệm sâu xa che phủ trên Con mình. Dù được sống thân mật với Chúa Giêsu, các ngài vẫn phải tiến tới trong đức tin. Nhưng đức tin các ngài luôn được đào sâu, vì các ngài suy gẫm trong lòng. Đối với chúng ta, cũng chẳng có gì lạ, nếu chúng ta không hiểu hết được những mầu nhiệm của Thiên Chúa. Dù qua hai mươi thế kỷ, Giáo Hội vẫn luôn tiếp tục đào sâu mầu nhiệm Đức Kitô. Nơi Đức Kitô, đức tin của chúng ta cũng phải triển nở và lớn lên trong sức mạnh và ơn sủng. Đức tin của chúng ta chính là sự tăng trưởng liên tục của Đức Kitô trong tâm hồn chúng ta.
Sau hết là ông Simêon và bà Anna
Chúa Thánh Thần đã ở trên ông Simêon, mạc khải cho ông biết Đấng Messia trước khi qua đời, thúc đẩy ông vào đền thờ chờ đón Hài Nhi Giêsu đến. Đối với chúng ta cũng vậy, chúng ta có thể sống dưới sự hoạt động của Chúa Thánh Thần cách thường xuyên, nếu chúng ta ở trong ơn nghĩa và biết chăm chỉ tuân theo những thúc đẩy bên trong của Ngài. Chúa Thánh Thần cũng có thể trở nên trong chúng ta một nguồn ánh sáng giúp chúng ta hiểu rõ hơn đức tin và bổn phận của chúng ta. Ngài đem đến một nguồn sức mạnh thiêng liêng giúp chúng ta can đảm sống đời sống chứng nhân cho Thiên Chúa.
Simêon và Anna đã suốt đời chờ mong Đức Kitô. Với chúng ta họ là những tấm gương hy vọng và trung tín. Lòng trung tín của họ đã được ân thưởng. Họ đã được niềm vui bồng ẵm trên tay ánh sáng dân ngoại, vinh quang Israel, là chính Chúa Giêsu. Trong mùa Giáng sinh này, chúng ta cũng hãy chuẩn bị và đón nhận hồng ân Thiên Chúa trong sự trung tín đợi chờ và đón nhận nó với tất cả tâm tình biết ơn ơn Simêon và Anna ngày xưa.
8. Gia đình nhân loại
Giáo Hội đặc biệt quan tâm tới việc xây dựng gia đình Kitô hữu thành một cái nôi của tình thương, thành một mái trường dạy cho chúng ta những bài học làm người. Trong chiều hướng đó, Thánh Gia với Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh Giuse vốn được coi là những mẫu gương sáng chói của gia đình công giáo.
Thế nhưng, Chúa Giêsu đã không muốn đóng khung nhãn giới của chúng ta trong khuôn khổ một gia đình theo huyết thống. Bài học lớn nhất Ngài để lại cho chúng ta đó là bài học làm người trong xã hội. Ngài không vun xới cho gia đình riêng của mình, nhưng Ngài lại xây dựng đại gia đình nhân loại được cứu chuộc.
Tin Mừng cho thấy Chúa Giêsu ngay từ lúc lọt lòng mẹ đã phải trải qua một cuộc bôn ba, đã là một con người bị ruồng bắt bởi quyền lực thế gian. Con đường trốn qua Ai Cập cũng chính là con đường dân riêng của Chúa đã đi qua thuở xưa, con đường dẫn tới cuộc sống nô lệ trong suốt 400 năm. Nhưng rồi Ngài cũng được đưa về lại Galilê tượng trưng cho cuộc xuất hành của dân riêng khỏi đất nô lệ Ai Cập. Như thế Phúc Âm đã tóm gọn cuộc đời Chúa Giêsu và đặt cuộc đời ấy trong lịch sự của dân Chúa.
Qua Ai Cập và từ Ai Cập trở về, Chúa Giêsu đã không chỉ đi với cha mẹ Ngài mà còn đi với dân của Ngài. Qua cái chết và sống lại của Ngài, một dân mới được thiết lập và các môn đệ của Ngài được sai đi đến tận cùng trái đất để mọi người, không phân biệt màu da, tiếng nói, ý thức được mình là con Thiên Chúa và là anh em với nhau.
Việc xây dựng đại gia đình nhân loại nhiều khi vượt lên trên quyền lợi của gia đình ruột thịt hay dòng họ. Chúa Giêsu đã khẳng định điều đó một cách thật rõ ràng. Ngài đã từng cho người ta hiểu rằng Ngài đến không phải để đem hoà bình mà là gươm giáo, đến để chia rẽ con cái khỏi cha mẹ, nàng dâu khỏi mẹ chồng và làm coh những người trong gia đình trở thành kẻ thù của nhau. Những lời lẽ quả là lạ lùng, khó nghe. Dĩ nhiên chúng ta không thể coi Ngài như một kẻ chủ trương phá hoại gia đình hay coi nhẹ giá trị gia đình. Nhưng Ngài muốn cho người ta hiểu rằng: Còn một gia đình khác lớn hơn phải được xây dựng. Cái mối quan hệ lớn lao, cao quý mà người ta cần phải quan tâm thiết lập và vun xới, không phải là mối quan hệ cha con, anh em theo máu huyết. Mà là mối quan hệ cha con, anh em theo việc thực thi ý định của Chúa: Ai là mẹ Ta và ai là anh em Ta. Đó là người nghe và thực hành lời Chúa.
Nếu mọi thành phần trong gia đình cùng nhìn về một phía, cùng theo đuổi một lý tưởng phục vụ hạnh phúc của con người trong xã hội. Đó chính là gia đình gương mẫu, thánh thiện theo cái nhìn của Tin Mừng. Để đạt tới lý tưởng ấy, mỗi người trong gia đình cần phải tìm hiểu và đào sâu những đòi hỏi của Tin Mừng, thấy rõ trách nhiệm làm người và làm môn đệ của Chúa trong xã hội và trong thế giới hiện tại, đồng thời cố gắng giúp nhau chu toàn trách nhiệm ấy.
9. Giáo Hội cỡ nhỏ
Gia đình là tế bào sống động của quốc gia, của nhân loại, cũng như của Hội Thánh. Tế bào căn bản này có khỏe mạnh và phát triển, thì toàn thể thân xác mới khỏe mạnh và phát triển. Sức khỏe và sự ổn định của gia đình ảnh hưởng tới sức khỏe và sự ổn định của quốc gia và Giáo Hội. Chính vì thế chúng ta phải đem vào trong gia đình một tinh thần Kitô giáo đích thực.
Thế nhưng ngày nay, vì chiến tranh, vì những trào lưu duy vật và chối bỏ đức tin, gia đình đã bị khủng hoảng và suy sụp, tế bào nền tảng này đã bị nhiễm độc. Vậy chúng ta phải làm gì để cứu vãn tình thế?
Điều tôi nhấn mạnh giờ đây, đó là tinh thần cộng đoàn. Thực vậy, mỗi người chúng ta phải biết từ bỏ tính ích kỷ để tiến đến một sự hòa hợp và yêu thương, như hình ảnh về thân thể mầu nhiệm của Đức Kitô mà thánh Phaolô đã đề cập tới. Gia đình là một Giáo Hội cỡ nhỏ, là một nhiệm thể được thu hẹp. Đây không phải chỉ là một hình ảnh tượng trưng, mà còn là một thực thể sống động.
Người cha là đầu thân thể như Đức Kitô là đầu Giáo Hội. Người mẹ là thân thể như vai trò của Giáo Hội, và con cái là những phần tử như những tín hữu là chi thể của Đức Kitô.
Một gia đình đích thực phải hiệp nhất và trở nên một: Một tư tưởng, một ước muốn, một cõi lòng, một con tim. Người cha tìm kiếm cơm áo, người mẹ phân phát cơm áo và con cái thì lãnh nhận máu huyết và sự sống nơi cha mẹ. Người cha thì giống với Đức Kitô là đầu nhiệm thể. Người mẹ thì giống với Giáo Hội, còn con cái thì giống những chi thể trong nhiệm thể ấy.
Bởi đó hãy đón nhận và thực thi tinh thần hợp nhất. Là con cái, hãy nhìn thấy Đức Kitô nơi người cha, hãy yêu mến và trọng kính Đức Kitô nơi người cha của mình. Trgkhi đó, những người cha hãy sống như Đức Kitô và điều hành gia đình của mình trong tinh thần yêu thương.
Còn người mẹ, hãy lấy Giáo Hội làm lý tưởng cho mình, để có sự trung thành và hiền dịu. Con cái chính là những tế bào, trong đó Đức Kitô phải lớn lên, phải trưởng thành. Muốn thấm nhuần tinh thần ấy, chúng ta phải cần đến một bầu khí đạo đức. Bầu khí đạo đức này được tạo nên do thánh lễ, do phụng vụ, do các bí tích và đặc biệt do những giờ kinh chung trong gia đình.
Đây là những giây phút linh thiêng, cha mẹ, vợ chồng, con cái cùng quây quần bên nhau và cùng nhau quây quần bên Chúa, để dâng lên Ngài của lễ chung là những hy sinh gian khổ trong cuộc sống. Đây cũng là một liều thuốc thần diệu hàn gắn những đổ vỡ, vì trong những phút giây ấy chúng ta thực sự trở nên một.
Hãy xây dựng gia đình mình trong tinh thần hợp nhất như các chi thể hợp nhất với nhau và nhất là như Đức Kitô hợp nhất với Giáo Hội của Ngài.
10. Dung mạo Chúa Cứu Thế – Thiên Phúc
(Trích trong “Như Thầy Đã Yêu”)
Hoàng đế của một vương quốc hung vường vag thịnh vượng, một ngày kia đã triệu tập các nghệ nhân từ khắp các nước đến dự một cuộc tranh tài. Cuộc thi mô tả dung mạo hoàng đế.
Các nghệ nhân Ấn Độ đến với đầy đủ dụng cụ và các loại đá hoa cương quí hiếm. Các nghệ nhân Acmêni mang theo một loại đất sét đặc biệt. Các nghệ nhân Ai Cập mang đủ loại đồ nghề và khối cẩm thạch hảo hạng.
Sau cùng, người ta hết sức ngạc nhiên vì phái đoàn nghệ nhân Hy Lạp chỉ mang đến vỏn vẹn một gói thuốc đánh bóng.
Mỗi phái đoàn thi thố tài năng của mình trong một phòng riêng. Khi thời gian ấn định đã hết, hoàng đế đến từng gian phòng để thưởng thức các tác phẩm. Vua hết lời khen ngợi bức chân dung của mình do các họa sĩ Ấn độ vẽ. Ông càng than phục hơn khi nhìn ngắm các pho tượng của chính ông mà các người Ai Cập và Acmêni điêu khắc.
Sau cùng, đến phòng trưng bày của người Hy Lạp, hoàng đế không nhìn thấy gì cả, duy chỉ có bức tường của căn phòng được đánh bóng đến độ khi nhìn vào ông thất chân dung mình hiện ra từng nét.
Dĩ nhiên, giải nhất thuộc về các nghệ nhân Hy Lạp. Bởi vì đã hiểu rằng chỉ có hoàng đế mới họa được dung mạo của chính mình.
Muốn họa lại dung mạo Đức Kitô, chúng ta cần phải đánh bóng long mình cho sạch mọi vết nhơ, mọi tì ố của tâm hồn. Một khi đã nên sáng bóng như gương, chúng ta sẽ tiếp nhận được khuôn mặt rạng ngời của Chúa.
Khi Đức Maria và Thánh Giuse dâng Chúa Hài Nhi trong đền thánh, có biết bao tư tế và luật sĩ thông thái, giỏi giang, am tường Kinh Thánh, và hiểu rõ các lời tiên tri loan báo về Đấng Cứu Thế, nhưng họ đã không nhận ra Chúa. Duy chỉ có ông Simeon, và bà Anna đã nhận ra được dung mạo của Người.
Simeon và Anna đã dâng hiến trọn vẹn con người và cuộc đời, đã mài bóng đời mình bằng đạo hạnh và khiêm tốn, đã tôn thờ Chúa trong tin yêu và phó thác. Vì thế, dung mạo của Đấng Cứu Thế đã tỏ hiện sáng ngời trước mặt các ngài.
Simeon và Anna đã đón nhận Đấng Cứu Thế như những người nghèo hèn bé nhỏ. Các ngài đã được bồng ẵm Chúa, được thay mặt cho cả nhân loại nói lời đầu tiên tôn vinh Chúa đến cứu độ con người.
Lễ Thánh Gia mời gọi chúng ta nhìn vào các gia đình. Truyền thống gia đình ngày càng sút giảm. Ly thân, ly dị, trẻ em lang thang, thanh niên nổi loạn, phá thai, mại dâm, ma túy ngày càng gia tăng. Gia đình là nền tảng của xã hội. Nếu không có những gia đình lành mạnh thì không thể có một xã hội tốt đẹp. Cuộc sống của gia đình phải tỏa hương thơm của thiên đàng.
Hơn bao giờ hết, các gia đình chúng ta phải nhìn lên Thánh gia thất: một gia đình lý tưởng, đạ đức bình thường và chăm lo cho nhau. Thánh Luca đã ghi lại hình ảnh rất đẹp của Thánh gia như sau: “Đức Giêsu đi xuống cùng với ch amẹ, trở về Nadaret và hằng vân phục các ngài. Riêng mẹ Người hằng ghi nhớ tất cả những điều ấy trong long. Còn Đức Giêsu ngày càng khôn lớn, và được Thiên Chúa cũng như mọi người thương mến” (Lc 2, 51-52).
Xã hội chúng ta không thiếu các mẫu gương đạo hạnh: Louis Pasteur, nhà bác học thời danh, đã tâm sự khi đặt tấm bia kỷ niệm tại gia đình ông: “Kính thưa cha mẹ thân yêu của con đã khuất bóng,các ngài đã khiêm tốn sống trong nếp nhà bé nhỏ này. Con mắc nợ công ơn cha mẹ về hết mọi điều…”.
Federic Ozanam, nhà hoạt động xã hội nổi tiếng của Giáo Hội Pháp cũng tâm sự: “Những lời khuyên nhủ dịu dàng của mẹ tôi, gương đạo đức, lòng nhiệt thành hâm nóng linh hồn nguội lạnh của tôi,khuyến khích nâng đỡ tăng sức mạnh cho tôi. Chính nhờ giáo huấn của người mà tôi có đức tin”.
Có lẽ thế giới biết nhiều đến Thủ Tướng Thái Lan, nhưng ít ai biết được cậu Chuam Leekpai còn là một người con giàu cảm xúc, hiếu thảo, và luôn nghĩ đến bậc sinh thành. Ông nói với mẹ: “Giờ đây, con đã là một chính trị gia và con không còn thời gian về thăm mẹ thường xuyên nữa. Điều này làm con cứ áy náy mãi. Tuổi mẹ càng cao thì nỗi lo của con càng nhiều. Do đó con cố gắng tìm mọi cơ hội về thăm mẹ”.
Đức Piô XI trong thông điệp về Giáo dục Kitô giáo có viết: “Nền giáo dụchữu hiệunhất và bền bỉnhất là nền giáo dục được nhận lãnh từ một gia đình Kitô giáo có qui củ và khuôn phép. Những gương lành của cha mẹ và của những người trong gia đình càng chiếu tỏa và bền bỉ, thì kết quả của giáo dục càng lớn lao”.
Lạy Đức Giêsu, xin dạy chúng con biết theo gương Chúa, luôn sống trung hiếu với Cha trên trời, thảo kính với ông bà cha mẹ, và sống hết tình với anh chị em chung quanh.
Xin cho chúng con luôn biết đánh bóng đời mình, bằng tấm long khiêm tốn và đạo hạnh, bằng việc tôn thờ Chúa trong tin yêu và phó thác, để dung mạo của Chúa ngày càng tỏ hiện sáng ngời trong cuộc đời chúng con. Amen.
11. Nhìn ngắm gia đình Chúa Giêsu
(Suy niệm của Lm. Ignatiô Trần Ngà)
Bài Tin Mừng hôm nay mời chúng ta nhìn ngắm một gia đình rất đặc biệt với ba nhân vật độc đáo: Mẹ Maria, Thánh Giuse và Chúa Giê-su.
Trước hết, chúng ta hãy nhìn ngắm hài nhi Giê-su.
Đây là nhân vật bé nhỏ nhất trong gia đình nầy và cũng là nhân vật quan trọng nhất. Ngài là một huyền nhiệm vượt quá trí tưởng tượng của loài người.
Có ai ngờ một Đấng tạo dựng nên muôn loài muôn vật trong vũ trụ vô biên nầy lại chấp nhận hóa thành một bào thai nhỏ bé nằm trong lòng mẹ suốt chín tháng mười ngày và được sinh ra bởi một người mẹ trần gian là một thiếu nữ miền quê không được mấy người biết đến.
Có ai ngờ một Đấng vô cùng giàu sang, là chủ nhân của tất cả mọi kho báu trên toàn thế giới và trong cả vũ trụ càn khôn, giờ đây lại trở thành một trẻ thơ nghèo hèn, không có một mái nhà, không giường chiếu và không cả một chiếc nôi cỏn con… đến nỗi phải nằm run rẩy trong máng súc vật lót rơm, giữa một chuồng bò tứ bề trống trải chơ vơ giữa không gian vắng lặng.
Có ai ngờ Đấng nuôi dưỡng chim trời cá nước, ban phát lương thực cho tất cả người thế hưởng dùng lại cậy nhờ đến từng giọt sữa của người mẹ trần gian để được tăng trọng và lớn lên thành người.
Có ai ngờ một Đấng vốn là Thiên Chúa Ngôi Hai đồng quyền năng phép tắc như Chúa Cha và Chúa Thánh Thần, có sức mạnh lay chuyển cả vũ trụ càn khôn, có quyền năng dập tắt bão tố… lại trở thành một trẻ thơ nhỏ nhoi, yếu đuối, thân mình bầm tím vì giá lạnh đêm đông, phải cậy nhờ đến sự ấp ủ của người mẹ trần gian để sống, phải cậy trông vào sự che chở của người cha nuôi vốn là một anh thợ nghèo miền quê, mới có thể lánh thoát lưỡi gươm oan nghiệt của bạo chúa Hê-rô-đê.
Ngoài ra, khi có một vị vua, một tổng thống hay thủ tướng một đất nước nào đó trong vai khách mời đến thăm chính thức quốc gia sở tại, thì những vị vua hay những nhà lãnh đạo cao cấp nhất của Chính Phủ sẽ trải thảm đỏ và ra tận sân bay để tiếp đón cách trọng thị, thì tại Bê-lem năm xưa, khi Chúa Tể trời đất đặt chân đến viếng thăm địa cầu và thăm viếng nhân loại, thì chỉ có những người chăn chiên nghèo khổ đến tiếp đón Ngài mà thôi.
Tiếp theo, chúng ta hãy nhìn ngắm nhân vật thứ hai trong gia đình nầy là Mẹ Maria.
Khi một người mẹ chuyển dạ sinh con, tối thiểu phải liệu cho bà một căn phòng kín đáo, thế mà khi chuyển dạ, Mẹ Maria chẳng tìm đâu được một căn buồng, mà phải nương thân nơi chuồng súc vật trống trải giữa cánh đồng hoang vu.
Nếu cùng cực lắm, không kiếm cho sản phụ một căn phòng kín đáo, ít nhất phải kiếm cho bà một chiếc giường, một tấm nệm hay tấm chiếu cho bà sinh con; đằng nầy, khi sinh con, Mẹ Maria không có giường êm, không nệm ấm, không được cả một manh chiếu đơn sơ, mà phải hạ sinh con ngay trên lớp rơm mỏng giữa chuồng bò!
Bao giờ sản phụ sinh con cũng có cô đỡ bên cạnh, để giúp sản phụ vượt cạn đầy khó khăn và cứu giúp bà thoát khỏi những nguy hiểm khó lường; đằng nầy, khi Mẹ Maria sinh con, chỉ có người bạn đời là thánh Giuse bên cạnh, mà người đàn ông thì chẳng biết phải xoay xở thế nào trong những trường hợp khó khăn như thế.
Còn nhân vật thứ ba là thánh Giuse.
Chắc chắn vào lúc bấy giờ, tâm hồn ngài đầy lo âu, buồn phiền và bối rối.
Lo âu vì thấy người bạn đời đang lúc chuyển dạ sinh con lại phải miệt mài gõ hết cửa nầy đến cửa khác ở các quán trọ ở Bê-lêm, mà không được một ai thương xót đoái hoài, nhường cho một chỗ trọ qua đêm.
Lo âu buồn phiền vì cuối cùng, đành phải đưa Mẹ Maria ra ngoài đồng vắng, dắt người bạn đời sắp vượt cạn vào một chuồng súc vật bẩn thỉu tanh hôi! Ngài cố tìm một tấm ván hay một vật gì đó tạm thay giường nằm cho Mẹ Maria cũng không có, thôi thì quơ đại ít rơm rạ vương vãi chung quanh để lót thành một ổ rơm nho nhỏ cho sản phụ có chỗ nằm.
Càng bối rối hơn khi đến giờ phút Mẹ Maria sinh con. Tìm đâu ra một cô đỡ trong nơi hoang vắng nầy! Biết làm thế nào trợ giúp một sản phụ đang sinh con! Mền không, chiếu cũng không. Thôi thì lót tạm ít rơm vào trong máng súc vật cho Hài Nhi mới sinh có một chỗ nằm thay nôi.
Ôi thôi! Càng ngắm, càng suy, càng thấy gia đình nầy thật là bi đát, cùng cực. Không ai trong chúng ta bị lâm vào hoàn cảnh đáng thương như thế.
***
Vì yêu thương nhân loại lỗi lầm, Ngôi Hai Thiên Chúa đã từ bỏ ngai trời xuống thế, chấp nhận sinh ra trong cảnh nghèo hèn cùng cực, hạ mình xuống tận đáy cuộc đời để chia sẻ cảnh lầm than khốn khổ của kiếp người. Qua sự việc nầy, Chúa muốn nói với chúng ta rằng: Hỡi những ai nghèo thiếu cùng cực trên thế gian, hãy vững lòng, hãy đứng vững và đừng tuyệt vọng vì có Ta đến chia sẻ sự túng cực của các con, cùng đồng hành với các con qua mọi gian lao của cuộc sống.
Và hỡi những gia đình đang lâm cơn quẫn bách nghèo túng, đừng lo âu sợ hãi, đừng xấu hổ vì gia cảnh nghèo túng của mình, vì gia đình của Ta hôm xưa còn lâm cảnh nghèo hèn khốn khổ hơn gia đình các con. Ta luôn ở cùng các con để che chở bảo vệ các con cho đến mãn đời.
12. Gia đình Kitô hữu cũng là thánh gia
(Suy niệm của Lm. Ignatiô Trần Ngà)
Vào ngày thành hôn của anh chị Trung và Hiếu, một người bạn của đôi vợ chồng nầy tặng cho đôi tân hôn bức tranh thánh gia thất Nadarét. Cuối bức ảnh có ghi dòng chữ: "Mến tặng thánh gia Trung-Hiếu. Cầu chúc thánh gia của Anh Chị nên giống thánh gia thất của Chúa Giêsu".
Sau khi bức tranh nầy được treo lên tường, có người lên tiếng phê bình:
Tại sao lại viết là "thánh gia Trung-Hiếu"? Chỉ có một thánh gia thất duy nhất là thánh gia của Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh cả Giuse, chứ làm gì có cái gọi là "thánh gia Trung-Hiếu". Viết như thế chẳng phải là làm giảm giá trị của thánh gia Nadarét sao?
Thế là từ lúc đó, nổ ra một cuộc tranh luận giữa hai nhóm có ý kiến đối lập ngay giữa tiệc cưới. Cuộc tranh luận rất sôi nổi và khá ồn ào vì hai phe đều tìm đủ mọi lý lẽ để biện minh cho quan điểm của mình. Để tiết kiệm thời gian, tôi xin gom lại những lý lẽ chính của đôi bên.
Nhóm bài bác cho rằng gia đình kitô hữu không thể gọi là thánh gia vì:
Thứ nhất, gọi như vậy là làm giảm giá trị của thánh gia thất Chúa Giêsu. Xưa nay, Giáo Hội chỉ dùng hai từ thánh gia để chỉ thánh gia Nadarét của Chúa Giêsu mà thôi.
Thứ hai, không ai chối cãi Chúa Giêsu, Mẹ Maria, thánh cả Giuse thật sự là ba đấng thánh. Gia đình nầy gồm có ba đấng thánh nên mới được gọi là thánh gia. Còn gia đình các kitô hữu gồm những người phàm, làm sao gọi là thánh gia được?
Nhóm ủng hộ bảo rằng: Gia đình các kitô hữu cũng là thánh gia vì các lý do sau đây:
Thứ nhất, bất cứ ai đã lãnh nhận bí tích thánh tẩy đều đã được thánh hiến, được trở nên thánh. Họ là thánh vì bí tích thánh tẩy làm cho họ trở nên chi thể của Đấng rất thánh là Chúa Giêsu. Thánh Phao-lô ngày xưa chẳng gọi các kitô hữu tại Cô-rinh-tô, Rô-ma, Ga-lát... là thánh đó sao?
Thứ hai, Chúa Giêsu đã lập bí tích hôn phối để thánh hiến đời sống gia đình, nâng gia đình kitô hữu lên một tầm cao mới.
Thứ ba, Công Đồng Vatican II gọi gia đình là Hội Thánh thu nhỏ (Hội Thánh tại gia) (xem LG 11, giáo lý công giáo 1656) và Đức Giáo Hoàng Gioan Phao-lô II cũng thường gọi gia đình là Hội Thánh tại gia. Gọi như thế có khác gì gọi gia đình kitô hữu là thánh gia?
Thứ tư, theo giáo lý công giáo số 1657, gia đình "là nơi thể hiện đặc biệt chức tư tế cộng đồng của người cha, người mẹ, con cái và mọi phần tử trong gia đình", "là cộng đồng ân sủng và cầu nguyện, là trường học phát triển các đức tính tự nhiên và đức mến Kitô giáo" (Glcg số 1666)
Ngoài ra, xét theo khía cạnh mục vụ, một khi các kitô hữu ý thức rằng gia đình mình đúng thật là thánh gia, họ sẽ cố công xây dựng gia đình sao cho xứng đáng với danh hiệu đó. Thế là những tệ nạn thường xảy ra trong đời sống gia đình có nhiều cơ may được xoá bỏ và những phẩm chất xứng hợp với một thánh gia sẽ được phát huy.
* * *
Khi xây dựng một ngôi nhà, chúng ta cần một bản thiết kế thật hoàn chỉnh hay ít ra cần dựa vào một ngôi nhà đẹp mà chúng ta ưa thích để dựa theo đó mà xây ngôi nhà của mình.
Hôm nay, nhân lễ kính thánh gia thất của Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh cả Giuse, Thiên Chúa muốn chúng ta nhìn ngắm lại một kiệt tác gia thất của Người, do chính Người xây dựng với sự hợp tác của thánh Giuse và Mẹ Maria và mời gọi chúng ta hãy xây dựng gia đình mình theo mô hình lý tưởng đó.
Xây dựng gia đình mình theo mô hình thánh gia Nadarét là mọi người trong gia đình phải cư xử với nhau như ba Đấng trong thánh gia nầy. Cụ thể là người chồng phải yêu thương và phục vụ vợ con như thánh Giuse đã yêu mến và phục vụ Mẹ Maria; người vợ phải yêu thương và săn sóc chồng như Mẹ Maria đã yêu mến và phục vụ thánh Giuse; cha mẹ phải yêu mến và chăm lo cho con cái như thánh Giuse và Mẹ Maria chăm lo phục vụ Chúa Giêsu; con cái trong gia đình phải hiếu kính mẹ cha, biết thờ cha kính mẹ, phụng dưỡng cha mẹ như Chúa Giêsu đã làm đối với Đức Mẹ và thánh Giuse.
Có như thế, gia đình tín hữu mới xứng đáng với danh hiệu là thánh gia, xứng đáng với hồng ân đã nhận ngày lãnh bí tích hôn phối, làm cho gia đình trở nên tổ ấm yêu thương hạnh phúc và thánh thiện.
13. Sống vì nhau
Ngày 21.8.2007, không những người dân nước Pháp, mà cả thế giới xúc động trước sự ra đi của một người phụ nữ ở tuổi 33, có tên là Caroline Aigle. Caroline được miêu tả rất xinh đẹp: một phũ nữ tóc vàng, mắt xanh, tràn đầy sức sống. Đặc biệt, cô là người đầu tiên lái lái máy bay tiêm kích của không quân Pháp, và đạt rất nhiều những thành tích khác nữa. Điều đã làm cho Caroline đi vào huyền thoại không chỉ là tài năng, sắc đẹp của cô, mà là việc cô sẵn sàng hy sinh sự sống để cho đứa con trong bụng của cô mới được 5,5 tháng tuổi có cơ hội sống sót.
Carôline rất hạnh phúc khi biết mình được mang thai đứa con thứ 2. Nhưng rồi ít lâu sau, các bác sĩ phải nói sự thật cho cô biết là cô đã bị ung thư với một khối u ác tính. Các Bác sĩ cho biết, có thể chữa được căn bệnh nguy hiểm đó, nhưng phải điều trị theo liệu pháp “sốc”, và chắc chắn đứa con trong bụng không thể chịu nổi, phải hy sinh cháu bé. Các bác sĩ hỏi cô có bằng lòng không? Carôline đã có một quyết định rất anh hùng: không. Cuối cùng thì chuyện gì đến đã đến. Khi không còn chịu đựng nổi với cơn đau được nữa, các bác sĩ đã phải mổ lấy thai nhi ra lúc cháu bé chỉ được 5,5 tháng tuổi. Carôline đã sống được với con là Gabriel được 18 ngày; và cô đã từ giã cõi đời này trước sự thương tiếc và sự kính phục cả biết bao con người trên thế giới.
Gabriel đã bước vào cuộc đời này với những tiếng khóc thật non nớt của một chú bé chưa đủ tháng ngày để chào đời như bao nhiêu những đứa trẻ khác, rồi phải sống trong sự cô đơn vì thiếu vắng bàn tay của người mẹ dù có rất nhiều những bàn tay nhân ái khác đang giang rộng để giúp đỡ cho em. Nhưng chắc chắn, đối với Gabriel, sự mất mát tinh thần là khó có gì có thể bù đắp nổi.
Hôm nay, toàn thể Giáo hội Công giáo mừng lễ Thánh gia Chúa Giêsu, Đức Maria và Thánh Giuse, một cơ hội rất tốt để chúng ta suy niệm về tình thương và sự hy sinh cho nhau trong đời sống hôn nhân gia đình. Chúa Giêsu ra đời làm người và Ngài đã chấp nhận tất cả những gì trong kiếp sống của một con người. Ngài chịu sinh ra trong hoàn cảnh cùng khốn nhất trong số những con người cùng khốn để có thể yêu thương hết mọi người, đặc biệt là những người nghèo khổ khốn khó.
Có điểm nào giống nhau giữa trẻ Giêsu và trẻ Gabriel không? Điểm giống nhau rõ nét nhất là 2 trẻ này đều có một người mẹ tuyệt vời, sẵn sàng hy sinh tất cả những gì có thể để cho con mình có cơ hội được sống. Nếu như trẻ Gabriel thiếu vắng tình mẫu tử để chăm sóc em trong những ngày đầu đời non nớt, thì trẻ Giêsu thiếu sự đón tiếp của con người, thiếu sự an toàn cho sự sống của Ngài.
Nhưng xét ra thì trẻ Gabriel còn hạnh phúc hơn trẻ Giêsu nhiều lần. Nếu trẻ Gabriel được mọi người giang rộng bàn tay tiếp đón, thì trẻ Giêsu đang bị vua Hêrôđê tìm giết vì nghĩ rằng Ngài đang đe doạ vương quyền của ông. Nếu trẻ Gabriel được mọi người hướng về và săn sóc em với những phương tiện tốt nhất nếu có thể trong một quốc gia, thì trẻ Giêsu chỉ có chiên bò sưởi ấm, chỉ có những mục tử giữ chiên nghèo khổ đến chúc mừng... Vua trời đất sinh ra trong cảnh khốn cùng nhất của kiếp người. Quả là “Thiên Chúa từ trời bước xuống dương gian để con người dương gian được bước lên trời”. Và Ngài trở thành con đường, thành ánh sáng soi dẫn mọi người về thiên quốc.
1. Nền tảng của đời sống Thánh gia:
Gia đình thánh gia nếu nhìn theo phương diện con người thì quả là mong manh, thiếu thốn, nghèo khổ... mọi bề. Nhưng Thánh gia lại trở thành mẫu gương cho tất cả mọi gia đình dõi theo. Nền tảng chính yếu của Thánh gia là tình yêu và sự vâng phục thánh ý Thiên Chúa. Thánh gia đã dựa trên 2 nền tảng căn bản ấy để làm nên mọi sự, và thực tế đã trở thành một mô hình tuyệt hảo cho mọi gia đình bước theo. Ước gì mọi gia đình công giáo hãy noi gương thánh gia của Chúa Giêsu, Đức Maria và thánh Giuse để xây dựng gia đình mình để có thể có một gia đình mẫu mực, hạnh phúc và thánh thiện.
2. Gương mẫu của đời sống Thánh gia:
Gương mẫu của đời sống thánh gia chính là sự hy sinh cho nhau và thực thi thánh ý Thiên Chúa trong mọi hoàn cảnh.
Thánh Giuse đã chu toàn trách nhiệm của một người trưởng trong gia đình, sẵn sàng gánh lấy mọi công việc nặng nề nhất cách vui lòng và mau mắn. Ngài quả thực là mẫu mực của những người chồng trong gia đình, và là mẫu mực của những con người thích làm hơn nói. Khi nói đến thánh Giuse, ta nhớ ngay đến câu nói của thánh Phalô: “Anh em hãy làm mọi việc mà đừng kêu ca hay phản kháng. Như thế, anh em sẽ trở nên trong sạch, không ai chê trách được điều gì, và sẽ trở nên những người con vẹn toàn của Thiên Chúa, giữa một thế hệ gian tà, sa đoạ. Giữa thế hệ đó, anh em phải chiếu sáng như những vì sao trên vòm trời” (Pl 2, 14-15) Thánh Giuse quả thực đã trở thành kiểu mẫu cho những con người vẹn toàn của Thiên Chúa trong phương diện này.
Đức Maria là người mẹ gương mẫu, hết lòng yêu thương và chăm sóc cho gia đình hết sức có thể. Nết đặc biệt nhất của Đức Maria chính là sự khiêm tốn nơi con người của Mẹ. Trước những biến cố xảy ra mà ngài chưa hiểu thấu, thì ngài ghi nhớ và suy đi nghĩ lại trong lòng, chứ không bực bội hay kêu trách với ai, nhất là không hề kêu trách đối với Thiên Chúa. Mẹ đã theo bước Đức Giêsu cho đến cùng trong suốt cuộc hành trình dương thế của Đức Giêsu, cho đến khi Ngài trút hơi thở cuối cùng trên Thánh giá và mẹ đã giang tay ẩm lấy xác con trong đau đớn tột cùng.
Đặc biệt hơn cả là tấm gương của Đức Giêsu, Ngài dù là Con Thiên Chúa, nhưng đã trở nên con của loài người và hoàn toàn vâng phục Đức Maria và Thánh Giuse trong tư cách là người con trong gia đình để nêu gương cho mọi người trong tư cách làm con. Ngài đã chu toàn trách nhiệm không những là người con đối với Đức Maria và thánh Giuse mà còn là trong tư cách người Con của Cha trên trời. Ngài đã tự nguyện chấp nhận sự tự huỷ để hoàn thành chương trình cứu độ của Thiên Chúa Cha cho con người.
Mừng lễ Thánh gia hôm nay, mỗi người chúng ta hãy tự kiểm điểm lại đời sống của mình trong cương vị mà mình đang có: làm cha, làm mẹ và làm con cái trong gia đình của mình. Hãy chu toàn trách nhiệm trong sự hiền hoà, khiêm tốn và hy sinh cho nhau. Mỗi người hãy vì mọi người để gia đình thật sự trở thành tổ ấm cho mọi người và cho cả Chúa Giêsu vào ngụ ở đó. Chu toàn trách nhiệm là nên thánh!
14. Tình yêu trong gia đình
1. GIA ĐÌNH LÀ HÌNH ẢNH CỦA BA NGÔI THIÊN CHÚA
Nếu con người là hình ảnh của Thiên Chúa, thì có thể nói rằng gia đình là hình ảnh của Ba Ngôi Thiên Chúa. Thiên Chúa của chúng ta không phải là một Thiên Chúa sống đơn độc, mà là một Thiên Chúa mang tính gia đình, trong đó Ba Ngôi khác biệt nhau nhưng yêu thương nhau, sống chung, làm việc chung, và kết hợp với nhau thắm thiết như trong một gia đình, tới mức độ tuy là Ba Ngôi nhưng chỉ là một Thiên Chúa duy nhất. Nếu Thiên Chúa là tình yêu, thì "Tập Thể Ba Ngôi" là một môi trường để Ba Ngôi Thiên Chúa thể hiện tình yêu của mình với nhau. Vì Ba Ngôi yêu thương nhau vô cùng, nên sự hiệp nhất của Ba Ngôi đạt được mức độ tối đa là trở thành một Thiên Chúa duy nhất. Tình yêu và sự hiệp nhất ấy tạo nên thiên đàng hay hạnh phúc của Ba Ngôi.
Cũng vậy, nếu gia đình là hình ảnh của Ba Ngôi, thì mọi thành viên trong đó phải yêu thương nhau, hòa hợp với nhau đến mức hiệp nhất với nhau. Nhờ đó gia đình trở thành một thiên đàng tại thế. Như vậy, mọi thành viên của gia đình đã được hưởng nếm trước phần nào hạnh phúc của thiên đàng mai sau. Hạnh phúc trong những gia đình yêu thương nhau - được biểu lộ và hình thành cụ thể bằng việc quan tâm, lo lắng và hy sinh cho nhau - chính là hình ảnh trung thực của thiên đàng vĩnh cửu. Trái lại, nếu các thành viên trong gia đình không yêu thương nhau, không sẵn sàng hy sinh cho nhau, thì họ sẽ biến gia đình thành hỏa ngục tại thế, là hình ảnh của hỏa ngục vĩnh cửu. Trong 8 cái khổ mà Đức Phật kể ra, có cái khổ gọi là "oán tắng hội khổ", nghĩa là khổ vì không ưa nhau, ghét nhau mà lại phải sống chung với nhau.
2. TÍNH ÍCH KỶ, NGUỒN GỐC BẤT HẠNH CỦA MỌI GIA ĐÌNH
Nhìn vào bất cứ một gia đình bất hạnh nào - nghĩa là một gia đình không hạnh phúc - ta luôn luôn thấy bóng dáng tính ích kỷ của một thành viên nào đó trong gia đình. Chính tính ích kỷ của thành viên này là nguồn gây nên đau khổ trong gia đình. Nếu thành viên ích kỷ ấy là người cha hay người mẹ, thì đau khổ trong nhà sẽ hết sức lớn lao. Gia đình nào càng có nhiều người ích kỷ, gia đình ấy càng bất hạnh. Gia đình mà càng có nhiều người sống vị tha, biết hy sinh cho người khác, gia đình ấy càng ít bất hạnh. Một gia đình mà mọi thành viên đều vị tha, đều quan tâm, chăm sóc và hy sinh cho nhau, đều sẵn sàng thông cảm và tha thứ cho nhau, gia đình ấy chắc chắn hạnh phúc.
Câu chuyện minh họa về thiên đàng và hỏa ngục sau đây thật phù hợp với thiên đàng và hỏa ngục của gia đình. Cả thiên đàng và hỏa ngục đều dùng bữa với những thức ăn y như nhau, trong khung cảnh giống y hệt nhau, trong đó mỗi người đều phải dùng một đôi đũa dài cả thước để ăn. Thiên đàng và hỏa ngục chỉ khác nhau ở chỗ này: trên thiên đàng, mọi người không ai tự gắp thức ăn cho mình, mà gắp cho người khác ăn, vì thế, ai cũng được ăn no. Còn trong hỏa ngục, mọi người chỉ biết nghĩ đến mình, chỉ biết gắp thức ăn cho mình, nhưng vì đũa quá dài, chẳng ai gắp cho mình được gì cả, thế rồi chẳng ai được no, hết giờ ăn mà đói vẫn hoàn đói, từ đó họ trở nên căm thù nhau.
Cũng vậy, trong gia đình, không ai tự tạo hạnh phúc cho mình được mà không cần đến người khác, nên nếu ai cũng chỉ biết lo cho hạnh phúc của mình, thì chẳng ai hạnh phúc cả, và rồi sẽ phát sinh đủ thứ đau khổ. Tuy nhiên trong gia đình, người ta có thể tạo hạnh phúc cho người khác, vì thế, nếu mọi người trong nhà đều biết lo cho nhau, tạo hạnh phúc cho nhau, thì ai nấy đều hạnh phúc.
Con người là hình ảnh của Thiên Chúa, mà Thiên Chúa là tình thương, nên bản chất của con người cũng là tình thương. Vì thế, chỉ khi con người sống phù hợp với bản tính của mình là yêu thương, và thể hiện cụ thể tình yêu thương ấy với những người chung quanh, thì con người mới hạnh phúc. Nếu con người sống ích kỷ, tức ngược lại bản chất yêu thương của mình, con người sẽ đau khổ và làm cho những người chung quanh đau khổ.
3. LÀM SAO ĐỂ CÓ TÌNH YÊU THƯƠNG?
Nhưng làm sao người ta có thể yêu thương nếu không có một động lực, một nguồn yêu thương ngay từ trong lòng mình phát xuất ra? Làm sao có được nguồn yêu thương ấy? - Vì "tình yêu bắt nguồn từ Thiên Chúa" (1 Ga 4, 7), nên chính "Thiên Chúa là nguồn yêu thương" (2 Cr 13, 11). Vì thế, muốn yêu thương, muốn loại trừ tính vị kỷ, con người phải kết hợp làm một với Thiên Chúa, nguồn tình thương. Kết hợp với Thiên Chúa là luôn luôn ý thức rằng mình "là hình ảnh của Thiên Chúa" (St 1, 27; 9, 6; Ep 4, 24), được tạo dựng giống như Thiên Chúa (x. St 1, 26; 5, 1), và "được thông phần bản tính của Thiên Chúa" (2 Pr 1, 4), một Thiên Chúa mà bản chất là yêu thương (x.1 Ga 4, 8.16).
Nếu bản chất của Thiên Chúa là yêu thương, mà ta giống Ngài, là hình ảnh của Ngài, được thông phần bản tính Ngài, tất nhiên bản chất của ta cũng là yêu thương. Ta không yêu thương hay không yêu thương đủ, là ta sống không đúng với bản chất của ta. Nhờ thường xuyên ý thức như thế, tình yêu và sức mạnh của tình yêu ngày càng lớn mạnh trong ta, khiến ta ngày càng yêu thương mọi người cách dễ dàng, và sẵn sàng làm tất cả để mọi người được hạnh phúc. Sống đúng với bản chất của mình là yêu thương, là hình ảnh Thiên Chúa, chính là sống thánh thiện.
nguon:http://gplongxuyen.org/News